Dai ni na ndai majan gaw wunpawng Jinghpaw annau ni a lamu ga mungdan kaw na she hkap gasat ai, anhte a mungdan lamu ga she re ai hpe asan sha shawng dum chye kau ra nga ai. Ya na zawn annau ni a n-gup hta wa mung sharai kau ra ai lam ni grai law ai, gashadawn pihtawngsu naingan(munghpawm mungdan) she nga ra ai hpe Myanmar mung (sh) Burmar nga nna yawng a n-gup hta noi mat ai, ndai gaw anhte hta hkratsum mat na npawt tai nga ai. Bai nna anhte a Wunpawng lamu ga hpe shanhte pyi Kachin pinay nga ai hpe wa anhte hkum anhte wa shi hpe hkrai shanawng jaw ai masa hku shi hpe she shat makai jaw shajan ai masa hku nna byin taw hku nna anhte Jinghpaw mung hpe mung Jinghpaw mung daw ngu ai hku nna she shayawm kau ai lam byin nga ai. Kaja wa annau ni gaw moi kaw nna ndai Myen (burmar) amyu ni hte gaw tsep kawp nbung ai amyu re. Lamu ga mung nbung ai, lailen mung nbung ai, makam masham mung nbung ai, nga hkrat wa ai npawt mung nbung ai. Shanhte a npawt gaw (Dagawng) prat ngu ai kala hkawhkam a ndawlitnga (ngyi) kasha sha re. Ya ten du hkra rai yang myen a shaning gaw hkying mi daram sha naw re.Anhte Wunpawng ni gaw moi BC prat hkying 8 ram ten kaw na hkrat wa sai lam hpe mu mada ai, anhte myu sha ni gaw anhte a labau ni hpe laili laika hte labau hku nlu ka tawn ai lam sha re, rai tim anhte a kaji kawa ni gaw daini mungkan hta laklai tsawm htap ai maka kumla ndai hte jaiwa ga hku anhte labau hpe taw kau da ya sai re. BC 4000 daram hta anhte myu ni gaw hturen (sumpyi hpan) hpe lungseng hte galaw dum lu nga sai amyu rai taw sai re. Anhte a maka ndai ni hpe magri, ja ni hte galaw lang masat nga lai wa sai. Bai nna MANAU ka, MANAU maka ndai gaw Amyu Magam ahkaw ahkang lu ai ni sha mai galaw ai baw re. Daini mungkan hta ganan hkra rai nna mying gum hkawng ai kahkrang maka re. Bai nna anhte a wunpawng shun (wunpawng nsen) mung masha a myit hpe sharawt ya ai, ka hkrang ni rai tim htawngka mi rai manau mi rai tim anhte myu ni gaw lahkam mi htingnawt la nna lahkam lahkawng sa ai ayu hkrang baw re. Annau ni a Wunpawng nsen gaw galoi mung prat ban gade she galai mat tim nhpang hkrat ai shun re, ningre ai amyu htung hking maka lu ai amyu ni re hpe dum ra nga ai. Amyu langai gaw tinang a labau htung hking npawt nhpang chye ra nga ai, rai yang she myutsaw mung tsaw ngu ai masa nga wa ai .
Anhte Wunpawng Ramma ni she matsan shayan rai wa ai myen a maw ai kaw hkrup nna jawng lung ten hta mung jawng kaji kaw nna shi a myen laika, shi a labau, shi a htung hking maka hpe hkrai sharin mat chye mat re majaw dai lam sha chye mat ai majaw shi hpe hkrai yu kaba, htang kaba mat hkra ladat maw da ai re. Dai majaw anhte mung tinang a labau nchye mat ai majaw shi a ga, shi a lailen ni hpe hkrai shachyut mayu mat wa, lam shagu hta shi hpe hkrai shara jaw mat wa re ai masa de du mat wa ai. Aanhte a tsan tsan lu yu na myi hpe magap kau ya ai masa rai mat sai, annau ni gaw shi hpe sha kam, shi a hpaji sha hkan shachyut ya rai taw ai, raitim shi gaw daw hpe ahkaw ahkang bai la rai annau ni sha nrai munghpawng baw sang ni madang nga ai baw hpaji (sh) bungli magam zawn re ai kaw mung njaw, ningre lam law law wa annau ni hpe dip gamyet da nga ai le, shi a masing gaw prat tup shi a myu shi a ga htung hking hte ga up mat wa na hpe ladat maw nga ai. Anhte myu gaw tara hte nga ai, tara lang ai amyu re, masha law yang sha majan gasat gwi ai baw amyu nre, nlaw tim ntara ai hpe gaw gasat ai ni re. Ga malai nga ai "tara lang ai wa gaw tara nlang ai wa hpe hkrit ai da, tara nlang ai wa gaw shi hta tara grau nlang ai wa hpe bai hkrit ai da, tara nlang dik ai wa gaw si nhkrit ai wa hpe hkrit ai da".
Dai ni anhte a majan ndai gaw myen hkrai law si ai ngu ai mau shara nnga ai shan hte gaw tara nlang dik ai ni annau ni a shara de tawt lai ai majan, anhte gaw tinang a dum nta mare buga mungdan hpe makawp maga ai majan she re gaw si nhkrit anut na rai nga ai le. Dai majaw shanhte gaw she si ra u ga le, shi ntara ai hpe shi hkum mung chye chyalu sha re, raitim annau ni hpe roi ai, yu kaji ai lam a majaw byin ai she re gaw, ya pyi anhte maga gaw majan grai nbaw shi ai re, ya byin ai gaw ninghkp ai, manga ai majan she re, tinang a shara de sawa ai hpe hkap manga da ai sha naw re. Ya yang shi ndai hku naw ding yang rai yang gaw anhte kaw nna mung majan baw na masing rai ai, dai majaw dai ni na majan gaw anhte myu a matu grai nan ahkyak nga ai ten, mungkan ting mung gara nga ai ten rai sai, dai majaw Wunpawng sai rawng nga sai ni yawng gaw amyu sha a gam maka hpe nhpang hkrat ai sha lawan myit hkawn let tinang nga ai shara kaw nna dang di ai maga hta tsap let ngang ngang dawjau ra saga ai. Lamu ga lu, Shanglawt ai amyu byin lai lu hkra jawm shakut sa wa ga.
8 comments:
ngai ma la bau hta nau n chye na ai jp gaw moi gaw na jp ngu di na lak san nga lai wa ai she nga ai wa hpa majaw myen mung ngu di na ya du hka mung kan ah man e daw dan hkam la ai re kun myen mung ngu tsun jang hpa majaw moi na jp sa lang ni hkam la ia re kun jp myu sha ni yawng nan mung myen mung ngu di na moi gaw na tsun ai re kun myit yu hpa she re nga ai
dai ni na masa lam hpe yu dat yang lawan ai hku n'na tinang maga hku mung majan baw ra na madang de du nga sai lam mu mada lu ai re. hpa majaw nga yang,myen saq wa ni gaw U'padi n'nan ni shapraw she shapraw n'na, annau ni a lamu ga ni hpe pratting madu sha na hku she maw mawn nga masai. dai majaw lawan ai hku tinang mungdan lu hkra Woi Awn ningshawng ai ni ladat shaw let galaw sa wa ra sai lam mu mada ai.
Ya yang na majan hpe yu yang hpan wa K.K anhte kaw lawm sai majaw awm-dawm mungdan lu hkra K.I.A/K.I.O ni ndau nhtawm mungkanhta chyambra nga ai myusha ni hpe bai ginhtang wa na nhtawm myen kaw na lamu ga gapdi la na masing nga yang gaw ndau dat marit.Ngai mung hpyen la wa kalaw na n-ngai.Ndai hku ndau na gap hpang wa na hpe K.I.A/K.I.O hku nna ndau na hpe ja ja shadut sa wa ga law.
U.S.A
Madi shadaw nga ga ai.
Matut nna,ladat shaw ning ngam sa wa ga.
Hpyen masa ladat nga ai hta grau shaw ga.
Maka myi de gaw Jw sha ni hpe shalat shapran ga.
Mung shingan de hkawm sa nga ai ni gaw, Hpaji atsam dat tik tik rai ga.
Myen, Mung masa shamu taw nga ai, ni a lahkam hpe dang di ai daram ah dawt sa wa ga.
Hpa baw ni tsun taw nga mi ta law. Myit yu ga le.Sung sung lahtan ntsa kaw ta mara da nna myit sumru yu ga.Hkum mana taw nga mu gasat nna lu na she rai yang gaw moi moi mi lu sai gaw e.Ya gaw Tinang maga htem chyawm htim myen ni htim lung wa ai hpe pi n lu shazim n lu ning hkap taw nga yang. Majan sim mat na matu she kyu hpyi nga ga.Mung ma sha yawng a matu.
Anhte dang ai hkrai ngu nmai myit la na re, anhte wp shani yawng Hpyen Hprawng a majaw (social building) young ayai mat sai gaw.. KIO a majan masing naw tsaw ai hku hkyin kaw ai kun? ngu mu mada ai..Raitim, kalang hkyen sai re majaw, majan ndai gaw..
1. Nmai sum ai
2. Nmai hting nut ai
3. Nmai sin dawng ai
4. Myit kalu ai hte dang hkra kasat ga
lahta na laika hku nga jang --maigan masha ni gara kaw na rai nga san jang myen mung kaw na re ngu n-tsun ai sha --pyi htawng su mung ngu tsun ra na hku re i---- moi kaw na mung masa ga law ai ni tsun dan chye ra ai le--- grai hpang hkrat taw sai le--
myen ni kaw anhte hta hpang hkrat na nga ai rai tim anhte jing hpaw myu sha ni hta n-ga laga myu sha ni hpe mung kaup sha kau nga ai le--- annau ni kaw ja luseng hpun kawa ni grai nga ai nga myit kaba rawng taw na hpa hpe tim chye hkra n-kam sha kut mat ai --n-kam hka ja mat ai grai lagawn ai a majaw re---yaga ra hku disa na -- jing hpaw mung kaw na myen pyen dap ni mung n-wa shi nga ga ai le----------------chye ju hte yawng hpa ji jaw ya let
Post a Comment