Slideshow Image 2

GASAT GALA JAHKRING NA / N JAHKRING NA JAWM DINGLUN YU GA

Jinghpaw Wunpawng mungshawa tsa shadang 97% gaw, gasat gala jahkring na hpe n ra sharawng ai lam asan sha danleng nga sai. Myitsu salang langai mi tsun ai gaw, "Panglung Ga Sadi" ngu ai ga hkaw tsun dat ai hte pyi, Myen wa a mayam tai na ga sadi she re, nga nna lachyum shaleng dan ai mung na lu saga ai. Kawa hpe sat nna kanu hpe ret di ai amyu; kahpu hpe sat nna karat hpe ret di ai amyu; myit kade wa dingman ai nga tim, nhkyau daram naw magaw ai amyu, ru sai lakung lama n nga ai hpaw dam amyu, Karai Kasang hpe n chye ai amyu; jahtawng n htu ai amyu ni hte hpa rai naw pawng nga sana ta?
Jinghpaw Wunpawng sha ni a lam hpe, Dr. Ola Hanson ka da ai hta, "The Kachins have never been slaves, and were never tributary to anyone — Jinghpaw ni gaw kade a mayam mung n tai yu ai amyu; kadai hpe mung hkanse n bang yu ai amyu re," nga nna ka da ai lam gaw, daini dai labau malap kau sana kun? Mungshawa ni chyawm gaw, Myen hte tsep kawp n kam pawng sai lam kahtap san shara n nga na sai. Myit yu na lam langai gaw, myit kraw kata e sha rawng nna n ngut ai; ta tut mung naw shakut ra ai. Mungsang sat lawat mung naw htuk manu ra ai. "U a htuk tim ndan a nhtuk" nga ai ga malai hpe mung naw sawn shalawm ra nga mali ai.
Mungshawa a kraw lawang hpe sawk manaw yu ngut ai hpang, KIO ningbaw ningla ni a kraw lawang hpe mung sawk manaw yu ging nga ga ai. Mungshawa gaw KIO hpe masin n du dum, myit n krem dum taw nga sai. Myen hte bawngban hpawng galaw na shiga pru wa ai hte rau, gasat gala woi jahkring nna, moi na hte hpawk sha mayam bai woi yam taw nga na hpe shagri pyi madawn na daram tsang makran taw nga sai. 17 ning gasat gala jahkring ai laman, mungshawa ni a sutmasa, hpaji masa, nga sat nga sa rawt tsaw jat wa ai lam hpa n nga ai sha, Jinghpaw mung na sut rai nhprang ni sha akrin atsai di kau ya hkrum ai; lamu ga yi sun hkauna yawng kashun madu la kau ya hkrum ai; lawu mung de na jahtawng n htu ai ni kaput lung wa nna, masha jahpan hte kaput shamyit magap kau ai hkrum sai. Miwa lauban ni htim kaput nna, Jinghpaw a ginru ginsa hte nga lu nga sha masa yawng shanut mat ai. Ya byin nga ai majan mung, Miwa hte bogyoke ni a kan wang manghkang a ninghkan nan rai nga ai. Tsimyam tsindam hte roi rip nat sat hkrum ai gaw Jinghpaw Wunpawng sha ni sha rai nga ai. Mungshawa ni gaw, 17 ning laman e, KIO magam gun masha lachyawk mi a tinggyeng sut masa kaji kajaw htuk manu wa nna, mungshawa hte dapshawa ni matsan chyaren hkrum sha nga ai hta n-ga, mungdan sut nhprang krin tsai mat wa ai hpe nachying myit machyi ai lam rai nga malu ai.
KIO ningbaw ningla ni a kraw kata e, Myen wa a masu hkalem ga hkap la nna, mungshawa hpe mayam naw woi tai na myit masa n rawng nga ai lam chyawm gaw, hpa kam shut shara n nga ai, ngu mayu ai. Rai tim, KIO gaw mungkan a man e dan dawng ai mungmasa hpung langai rai nga sai. KIO a npu e, mungkan hta dan dawng kajai gumhkawng ai share shagan hpyendap KIA mung adan aleng rai nga ai. KIO hte mungshawa gaw, hka hte nga zawn hkum shan langai rai nga ai. KIO gaw Jinghpaw Wunpawng mungshawa zaw nawng a ntsa, asak hta grau sadi dung lit la ra nga ai zawn, mungshawa ni mung KIO a ntsa ngang kang ai kamhpa tsawra myit hte sadi dung madi shadaw ra nga ai. Mungshawa hta shamyet nna KIO n-gun kaba wa ai zawn, KIO a woi awn ai hku hkan sa yang chyu sha awng padang lu la na ga ai.
KIO a zai ladat pandung gaw, ninggam langai hpang langai (step by step systematical stradegy) masa rai ra nga ai hpe mungshawa ni hku nna myit tau chye na ya ai rai yang, hpa manghkang n nga na re, ngu kam ai. Ning mi nga tim, ya ten mungshawa ni KIO hpe gasat gala n jahkring na matu jawm marawn nga ai nsen ni chyawm gaw, shut ai ngu n tsun lu ai; shadum dingyang, sadi jaw dingyang, hkrap madai dan dingyang re ai lachyum hku ang nga ai. Kraw lawang hpaw malang dan ai hku mung rai nga ai. N nga mat sai KIO Ningbaw Kaba Maran Brang Seng a mungga hta, gawdin htawng ai wa gaw, goal de hkre lup htawng bang mayu ai raitim, dingbai dingna law law hpe naw koi yen ra ai ninghkan, pai de, hkra de, makau de, shingdu de, amyu myu hku hpyen wa hpe shachyai shawam kau nna, hpang jahtum e, lai n li re ai shaloi she, goal ang ang de sun! di htawng bang kau ai zai ladat ni shaleng dan lai wa sai re. Ndai daram nga jang "Soi" ngu ai gaw palin re hpe chye htai la na saga ai.
Myen hte n mai pawng sai lam gaw, KIO ningbaw ni grau hprang chyalu rai sai hpe kam shut shara n nga ai ngu mu ai. Ta tut hta mung hkyen shajin ai lam nga chyalu re ngu kam ai. Jinghpaw Wunpawng sha ni gaw hkwi lu hkwi sha zai ladat, jaugawng gawng ai zai ladat hta kung kyang ai amyu re. Hka kata na nga hkwi na rai yang, machyi shim sha-up ai zai ladat lang chye ga ai. Mahkam hkam yang, sha-it hkap yang, maiwang jawm yang, zai ladat amyu myu shaw ra ai. Amyu sha ni a awng padang shadip jahpang lu la na matu gaw, lahta na zai ladat ni hta grau kaba ai zai ladat lang na chyalu rai nga ai. Dai zai ladat hpe jum tek hpareng nga ai gaw, KIO re hpe chye na ra ai. KIO a sat lawat ntsa masin n du dum ai akyang hpe mara hku n mu ai zawn, KIO a mungmasa shamu shamawt ai ninggam, hpyen masa shamu shamawt ai ninggam ni gaw, hpyang ai ngu n tsun lu ai madang hta du nga sai.
Lahta na lam ni mahkra a ntsa, ahkyak hta ahkyak dik ai lam chyawm gaw kaga n rai, anhte kade mi zet dum, kung dum, ram dum tim, Karai Kasang n lawm yang kaman sha rai nga ai. Myen Asuya hta grau grau hkik hkam n-gun rawng ai mungdan asuya ni, anhte a myi npu e sha agrawp kadawng mat ai sakse law law nga nga sai. Mungkan labau hta hkik hkam dik ai Roman Empire sum agrawp mat ai gaw, hpa majaw rai ta? Karai Kasang hte tsan gang mat wa ai majaw rai nga ai hpe labau hta mu lu nga ai.
Dai re majaw, KIO ni, KIA ni, mungshawa ji nban ni, hpung woi ni, sut hpaga la ni, hpaji munu ni, yi sun hkauna masha ni, tara kasa ni, tsi hpaji munu ni, ramma ni, shayi hkawnjet ni, dinghku num dinghku la ni, nu num ni, wa la ni, buga mungdan e shanu nga ai ni, maigan sumtsan du nga ai ni, hpyen majan ginra e lit la nga ai ni, yawng hte gaw, chyahtum chyalai n-gun rawng ai Yehowa Karai Kasang hpe myit masin, kraw lawang, myit mang mahkra hte kamhpa shamyet shanat hkrit hkungga let, hkawm sa asak hkrung lu ai rai yang, awng padang gaw anhte a man e du nga sai, ngu ai hpe myit dik myit hkut ra nga ga ai.
Ndai lang na majan gaw, mauhpa laklai nga ai lam yawng mung mu chye lu saga ai re. Sinlum Pangmu mare, Hanson Masat Nawku Htingnu kata na dung lahkum ni agrawp ju nna shat shadu sha ai, wan kra ai, nawku htingnu kata awu asin di da ai Myen hpyen ni hpe KIA hpyenla ni n du dep lu ai laman, nam na lagat wunawng e jawm nna, agying agang tsimyam hkrum sha ai sha n-ga, tsawmra mi si ai du hkra byin lai wa sai lam mung mauhpa langai rai nga ai. "Ntap bum" hpe "N tat bum" ngu amying shingteng pyi galai kau ra ai lam mung, law la ai Myen hpyen ni htim lung wa yang, Shanglawt hpyenla ni masum mali hte sha gap sharu kau kau di lu nga ai. Shanglawt Brang ni byin nna n rai; Karai Kasang nan gasat karum ya nga ai. Gasat poi byin wa shagu, Shanglawt Hpyenla ni hpang maga, n chye ai masha n-gun ni gasat karum ya ya sha arai nga ai hpe sakse hkam dan ai mung yawng na lu saga ai.
1948 ning May shata (14) ya shani, Israel mungdan shanglawt lu ai hte rau, shanhte hta n-gun htam hkying mun grau kaba ai Arab ni jawm shinggrup htim gasat bang wa sai. Dai ten Israel ni hta gasat nbung li masum hte hpyen n-gun 300 sha naw lu ai. Raitim ta tut gasat gala byin wa ai shaloi, Israel ni hpang maga, n chye ai hpyen luksuk kaba ni gasat karum ya nga ai gaw, myit le le ai n rai; lamu ganghkau kaw nna jak shagan hte nan sakse pra pra mu mada nga ai majaw, Karai Kasang a mau hpa magam bungli hpe chye lu nga ai.
Yehowa Karai Kasang chyu sha chyahtum chyalai n-gun rawng ai wa rai nga ai. Mungmasa ga ngau hku tsun yang, Mungshawa a madi shadaw n lu ai mungmasa wuhpung gaw sum na chyalu rai nga ai zawn, makam masham masa hku tsun ga nga yang mung, Karai n lawm ai magam amu mahkra gaw kaman lila sha rai nga ai. Jinghpaw Wunpawng sha ni hpe Karai Kasang karum ya nga ai gaw, adan aleng rai nga ai. Karai Kasang hte nhtan n shai hkra sadi sahka ra nga ai. Karai Kasang hte rau sha rai nga yang, myit kaji na lam n nga ai. "ANHTE A AWNG PADANG, YEHOWA KARAI KASANG" rai nga ai law....

Watsat Hku Chyingtek

5 comments:

sammung ramma said...

Shawng kaw na myen ni garai sang hpe shut sai le shawng lam majan kaw chyumlaika kaw pala gap hkra ai kaw na anhte wp sha ni a shawng lam gara hku re ai hpe yawng yawng mulu sai le yatim myen hte bawng na hku2 hkrai an hte ra ai hpe mung du ni mung tang madun sai le dai nlawm jang hkum wa mu ngu tsun dak mu anhte a shawng ka k.kasang lam madun da ya sai le....

Jatawng Naw said...

"God is Alpha and God is Omega", Yehowa gaw ningpawt ninghpang hte jahtum chyalai wa mung rai nga ai. Nang hkum nan n rawt tsap, ntsun sha na, nhtim gasat yang gaw Karai Kasang hkrai sha gaw n galaw ya, n gasat ya ai law. Karai Kasang Yehowa nang hpe grai manu shadan ai hte nang-ngai hte rau magam bungli galaw mayu ai ntsa na WA re hpe mung dum hprang ga oi.
Tsaw ra ai KIO/KIA du slg ni, hpyen num/la ma ni hte Shapawng yawng hpu nau ni yawng e, anhte myu sha ni a lam yawng Yehowa hta kyu hpyi ap ya let anhte galaw ra ai lam hpe matut manoi dating galaw shakut sa wa ga...Padang lam chyawm gaw Yehowa kaw na rai nga ai hte maren Karai Wa jaw ya mayu ai ni hpe sha jaw ya na rai nga ai law.

Padang Ninglaw said...

Ya ten na masa hte anhte lu ai lak nak hpe yu yang... aten nlaw htum lahkawng/masum ning ram la nna lak nak naw shagreng la na hku nna aten kadun gap hkat jahkring ai gaw kaja dik rai na re ngu mu mada ai. hpa majaw nga yang... anhte hta mung dan gap di na ram ndau nna gasat na lak nak nnga ai mung dan gap di na ndau ai hte anhte hpe myen mung baw sang langai (minority) hku nmu sana re. Shanhte kaw lu ai lak nak yawng hte gasat wa na re.. dai shaloi anhte hta grai yak hkak chyana wa na re.. aten kadun simsa lam la nna lak nak shagreng la gaw kaja dik rai na re ngu mu ai...hpa majaw? ya ndai ram mi gasat taw ai pyi anhte a padang hkrun dip lu na hpa matu nmu shi nga ai. ya gasat taw ai lak nak ni mung Border Guard Force gajai wa ai hpe nlu hkap la nna bai ning hkap gasat na matu gan hkyen la ai ram kaw na sha gasat wa ai majan rai nga ai hpe mu mada lu ai...

Aims: said...

Anhte gaphkat jahkring ai lam hpe galaw na nga jang gaw, bawngban hpawng hta, UN kawn (shing nrai) kam ram ai maigan mungdan asuya langai ngai kawn shang lawm sakse tai ya nna she, gaphkat jahkring ai hpe galaw na matu myit yang kaja na re.

Anhte hpe law law lang masu sha sai re majaw, 'myen' ni hpe gaw, nmai kam ai.

Bai nna, anhte Wunpawng Myu Sha ni a matu grai kaja ai kumla ni mung byin taw nga sai.

Laika ka ai wa Yangon kaw lai wa sai laban bat hta ya du yang, chye hkat ai myen nkau mi ga san san ma ai.

Dai hku san ai hta, "Kachin Naingnan" or Kachin Lan kaw hpa baw ni byin nga ai kun tsun dan yu rit" nga nna san wa ma ai.

Ndai gaw, anhte a matu awm dawm mungdan lu na matu kaja ai kumla ni rai nga ai.

Mungmasa bawngban hpawng hta, 1947 hta ga shaka la da ai "Pang Lung" ga sadi hte maren sha ahkaw ahkang nlu na rai jang gaw, tsep kawm "Awm Dawm" ai Shang Lawt Mungdan hpe mahtang jaw gasat la ga ngu tang madun mayu nngai law.

Anonymous said...

Bu hkawm Brang,

Gap hkak jahkring na bawng ban ai gaw tai hpyen ni mung masa amyet la ai lam sha re, hpa baw myet na hpe KIO nning baw ningla ni chye chalu rai na sai. USA, de EU dat laka ninghkring ni sa wa na ten hta bawng ga nga sai, Pang lung n htoi ni wa ten hta bawng na nga sai. Nhtoi masat ai kaw na hpa re ai chye chyalu re. Maigan masha ni hpe galaw dan ai, teng sha nga yang hpa n sa bawng na re, hpa myit hkrum lam mung lu na n re, KIO ni tsun ai mung hpa n madat na re,.. hpa saga law ai rai ta? "MUNGKAN DE YA BAWNG NGA GA AI" ngu tsun mayu ai lam sha re. Panglung nhtoi du wa yang bai bawng mayu sai da, myit yu ga. Amyu wuhpung law law dai hpe manu tawn ai majaw dai ten shaga wa ai n sen hpe jahkring mayu ai lam sha re. Gap hkat jahkring mayu ai nga n htawm anhte shara law law de n gun kaba hte lung wa nna yen kaw ya ai shaloi shanhte hpe bai n gap na matu sha re. Ya na hku KIO ning baw ni woi galaw nga ai hpe grai n hpyeng ai hku mu na saga ai. manang wa hpe mu mada ai madang kaw rai nga ga ai. Bawng ban ai shaloi mung shara n sen ni hpe tang madun masai, tai ni hku na n mai byin ai lam ni re, mungkan hta yu yang tsun gin nga ai ngu masa shapraw lu masai. Anhte hpang de lung wa ai hpyen n gun naw kaba ai majaw shara yen kau ai. Mayun kasat ai majaw shagri breb hkra hkrit nga masai. anhte shara bai lu la na lam gaw gasat na sha mai byin ai. KIO a mung mung masa shawng bawng ga, gasat jahkring lam n tsun ga ngu ai, dai zawn nan tsun ra ai ten, naw gasat ra ai ten, ti nang shara de lung wa ai ni hpe mi matu n mai yu ai ten rai nga sai. KIO a mung masa hpe yu ai shaloi tai ni hpa tsun ai hpe mu mada ai madang rai nga sai. Dai daram de sha myit dik na kun? Karai Kasang anhte maga de rai nga sai, n nan hpang ten karum ai Karai awng padang lu ai kaw du hkra matut karum na re, ya ten rai sai, anhte n galaw ai, galaw na malap ai, galaw mayu tim mung n lu galaw kau ai ni yawng hpe gwi gwi galaw sa wa saga. KIO sha n rai anhte myu sha yawng n gun kahkyin gum din galaw sa wa ga. ANHTE A AUNG PADANG YEHOWA KARAI KASANG, teng sha awng dang na myit mu myit hkut nga saga.

Post a Comment