Jinghpaw Wunpawng sha ni a shawng lam gam maka gaw, ya ten ung ang taw nga n mai sai. Htingnut ai baw n rai; shawng de shanang tik tik rai ra saga ai. Laknak n lang ai mungchying shawa kamsham ai ni mahkra mung, shani shana n sim n sa “AWMDAWM” a matu gwi gwi hte adan aleng akyu hpyi shaja taw nga sai. Daini mungmasa bawngban lam shakut ai bungli mung, wan yam shama sha rai nga ai gaw danleng nga ai.
Myen hpyen wa gaw, gara hku mung anhte hpe hpa ahkaw ahkang mung jaw na n re. Bawngban tsun shaga ai shaloi chyawm gaw, ntsin pyi makai na daram chye shanyam ai ni rai ma ai. Gaja wa nga yang, Myen hte bawngban ai shaloi, ga byan san da nna anhte gaw Jinghpaw ga hku shaga ra ai baw she re. Hpa rai shanhte a ga hkan shaga lawm ra a ta? Mungkan mungdan ningbaw ni kadai mung, maigan jasam wa hte mungmasa ga? shaga na rai yang, ga byan san da nna she tinang nang a ga hku shaga ma ai re. Anhte ni wa hpa wa Myen ga chye shakawng mayu ga ta?
Ya ten hta mung shawa, dap shawa, MHH ni mahkra, salat kawp, masin kawp, sai kawp nna, lagawn shang mat wa na hpe grai tsang ra ga ai. Hpa lam rai ti mung, aten nau garawt chyai nga n mai ai. Num hpyi da ai pyi, lawan n hkungran la yang, htak mat wa chye ai. Ndai kalang bai kashawt jang gaw, shaning 100 matut shakut tim n loi na sai hpe ja ja dum ra ga ai. Shaning (50) jan laman na sum machyi mat wa ai asak du baw ni, mare dum nta ni, yi sun hkauna ni, dusat yamnga ni, byin lai wa sai manghkang tsinyam magup sumhpa ni law la saga ai rai tim, dai mahkra gaw arang bang ai lam hkrai rai nga ai. Ngut kre awng dang mangan nga hkra n shanang sa ai rai yang, bang da sai arang ni kaman li la tai mat na rai mali ai.
Anhte myit mada ai lam gaw, hkrat sum mat sai asak du baw ni a bunglat manu hte sum machyi mat sai dum nta, sun hkauna, dusat yamnga, sutgan sumhpa ni manu jahpu bai lu la na matu n rai; “Awmdawm Shanglawt” lu la na matu she apnawng ai lam rai mali ai. Awmdawm Shanglawt lu la jang, sum machyi hkrum lai wa sai mahkra prai mat chyalu rai sai. Mung tsaw myu tsaw myit ngu ai dai hpe tsun mayu ai. Magam myit ngu ai dai rai sai. Jiwa ni jaw da ai labau lit hkringhtawng dai nan rai nga sai.
Anhte gaw lai sai ten na mahkrum madup hpe sara shatai ra ga ai. Hpyen wa gaw, maga mi de simsa lam la nna maga mi de gasat gala galaw ai. Shinglet sha kabra ai n rai, myit kraw kata e du hkra kabra nga lu ai. Shawng daw na Jinghpaw Wunpawng sha ni a rawt malan mahkrum madup hta “NDF” hten run mat ai majaw, wuhpung hka ai nga sharaw kawa ai hte bung mat saga ai. Ya ndai lang mung, “UNFC” hpe ja ja shagreng ra ga ai. Makai hkak ra ai.
Jinghpaw Wunpawng mungshawa zaw nawng gaw, lai sai 1961-63 aten na zawn, myit masin kraw lawang, myit mang n-gun atsam mahkra hte rawt malan taw nga sai. Hpang lam de kadai n htingnut sai. Shawng de shanang na sha dating dawdan ngut sai. Shani ting galaw ai htingga hpe jan du mahka e azat kau ai baw n byin hkra sadi ra saga ai. Nga hkwi sa ai la kasha gaw, tinang kanu n re ai kaga num tsawm ni a ka de hkrai nga hta bang kau nna jamjau ai baw n byin na sadi ra ga ai.
Bai lam mi gaw, Jinghpaw Wunpawng sha ni, jan mai tsawm ai shara, yawng mu mada lu hkra dawng pru mayu tim, magap shinggang da ai lam nga ai hpe mung saw lasawn yu shalai n mai ai. Magap shinggang tawn ai shingnip shingdu e, anhte kade shakut tim, lachyum n pru hkraw nga ai hpe dum shai ai rai yang, magap shinggang tawn ai pan grang (Curtain) hpe hpaw malang kau lu hkra mung ladat tam ra ga ai. Myit n gawng ai kau mi chyawm gaw, tinang a ndaw e jan shinggang tawn ai hpe gun kau na n shakut ai sha, htingbu wa a ndaw de mahtang jan sa kra lawm nna wau garu pyaw gasu ai ni nga ma ai.
Myen hpyen wa gaw, anhte hpe myi gale, myit gale, kraw gale ya ai baw ladat grai kung ai lam dum ra ga ai. Mali hka madim hte seng nna, yawng mu mada lu ai Tanghpre ginra hpe jahkring masu tim, lahta de Mali hka - Nmai hka lahkawng yan hta shanhte a masing ni kachyi pyi n dawm nga ai hpe mungshawa gaw yawn madai sharung let hkam mana sha nga ai. Ndai masing gaw Miwa CPI hte Myen Bogyoke ni a kan wang amu kaba rai taw nga ai. Bogyoke ni law law wa, sake manawn sha kau ngut chyalu re majaw, Jinghpaw hpe gasat jasim lu hkra nyan palung shachyai nga taw nga ai. Mayun kumhpa sake manawn sha da sai re majaw, shanhte a shingdu e CPI gaw n sim n sa achyaw shatsang taw nga ai. Ndai lam hpe ja ja jawm ninghkap let, asak ap nna makawp maga ra ga ai.
Daini KIO gaw, Asia World, Yuzana re ai ni hpe gumhpraw law law hta la nhtawm, shanhte ra ai ahkaw ahkang bai hpaw ya ai hku byin wa na hpe mungshawa ni nachying hkrit tsang taw nga ai. Tinang mungshawa ni hpe hpaga myi jahpaw na malai, Miwa ni hpe mahtang n dut n dang pru shang shangun ninghkan, anhte a lamu ga yawng krin tsai mat ai hpe mungshawa ni myit machyi dik nga ai. Ya daini byin nga ai majan gaw, Jinghpaw Wunpawng sha ni a lawt lu lam majan rai kun? Hpaga lauban ni a ahkaw ahkang lu na majan mahtang rai kun? nga nna tsun htai lai hkat ai nsen ni hpring kabrat nga ai. Ya ten Asia World hte Yuzana ni gaw, sanat mahku zim magang, myi man tsawm magang, sai chyup sha magang rai nga ai hpe mu lu nga ai. Ning re ai nang hpam satan laknak hte shinggyim asak law law sat sharu ngut ai hpang, ja gumhpraw laknak hte amyu mungdan sha ni hpe du hkan manat hkawm ai ni hpe hpa wa myi man tau chyai nga n ra sai.
Dai re majaw, hpa wa mi ung ang taw nga n mai sai. Daini anhte a bandung gaw, “AWMDAWM” nan rai saga ai hte maren, dai bandung hpe dep hkap hkra shanang sa wa ga law.
Mungnyang Chyahkyi
19/02/2012
Myen hpyen wa gaw, gara hku mung anhte hpe hpa ahkaw ahkang mung jaw na n re. Bawngban tsun shaga ai shaloi chyawm gaw, ntsin pyi makai na daram chye shanyam ai ni rai ma ai. Gaja wa nga yang, Myen hte bawngban ai shaloi, ga byan san da nna anhte gaw Jinghpaw ga hku shaga ra ai baw she re. Hpa rai shanhte a ga hkan shaga lawm ra a ta? Mungkan mungdan ningbaw ni kadai mung, maigan jasam wa hte mungmasa ga? shaga na rai yang, ga byan san da nna she tinang nang a ga hku shaga ma ai re. Anhte ni wa hpa wa Myen ga chye shakawng mayu ga ta?
Ya ten hta mung shawa, dap shawa, MHH ni mahkra, salat kawp, masin kawp, sai kawp nna, lagawn shang mat wa na hpe grai tsang ra ga ai. Hpa lam rai ti mung, aten nau garawt chyai nga n mai ai. Num hpyi da ai pyi, lawan n hkungran la yang, htak mat wa chye ai. Ndai kalang bai kashawt jang gaw, shaning 100 matut shakut tim n loi na sai hpe ja ja dum ra ga ai. Shaning (50) jan laman na sum machyi mat wa ai asak du baw ni, mare dum nta ni, yi sun hkauna ni, dusat yamnga ni, byin lai wa sai manghkang tsinyam magup sumhpa ni law la saga ai rai tim, dai mahkra gaw arang bang ai lam hkrai rai nga ai. Ngut kre awng dang mangan nga hkra n shanang sa ai rai yang, bang da sai arang ni kaman li la tai mat na rai mali ai.
Anhte myit mada ai lam gaw, hkrat sum mat sai asak du baw ni a bunglat manu hte sum machyi mat sai dum nta, sun hkauna, dusat yamnga, sutgan sumhpa ni manu jahpu bai lu la na matu n rai; “Awmdawm Shanglawt” lu la na matu she apnawng ai lam rai mali ai. Awmdawm Shanglawt lu la jang, sum machyi hkrum lai wa sai mahkra prai mat chyalu rai sai. Mung tsaw myu tsaw myit ngu ai dai hpe tsun mayu ai. Magam myit ngu ai dai rai sai. Jiwa ni jaw da ai labau lit hkringhtawng dai nan rai nga sai.
Anhte gaw lai sai ten na mahkrum madup hpe sara shatai ra ga ai. Hpyen wa gaw, maga mi de simsa lam la nna maga mi de gasat gala galaw ai. Shinglet sha kabra ai n rai, myit kraw kata e du hkra kabra nga lu ai. Shawng daw na Jinghpaw Wunpawng sha ni a rawt malan mahkrum madup hta “NDF” hten run mat ai majaw, wuhpung hka ai nga sharaw kawa ai hte bung mat saga ai. Ya ndai lang mung, “UNFC” hpe ja ja shagreng ra ga ai. Makai hkak ra ai.
Jinghpaw Wunpawng mungshawa zaw nawng gaw, lai sai 1961-63 aten na zawn, myit masin kraw lawang, myit mang n-gun atsam mahkra hte rawt malan taw nga sai. Hpang lam de kadai n htingnut sai. Shawng de shanang na sha dating dawdan ngut sai. Shani ting galaw ai htingga hpe jan du mahka e azat kau ai baw n byin hkra sadi ra saga ai. Nga hkwi sa ai la kasha gaw, tinang kanu n re ai kaga num tsawm ni a ka de hkrai nga hta bang kau nna jamjau ai baw n byin na sadi ra ga ai.
Bai lam mi gaw, Jinghpaw Wunpawng sha ni, jan mai tsawm ai shara, yawng mu mada lu hkra dawng pru mayu tim, magap shinggang da ai lam nga ai hpe mung saw lasawn yu shalai n mai ai. Magap shinggang tawn ai shingnip shingdu e, anhte kade shakut tim, lachyum n pru hkraw nga ai hpe dum shai ai rai yang, magap shinggang tawn ai pan grang (Curtain) hpe hpaw malang kau lu hkra mung ladat tam ra ga ai. Myit n gawng ai kau mi chyawm gaw, tinang a ndaw e jan shinggang tawn ai hpe gun kau na n shakut ai sha, htingbu wa a ndaw de mahtang jan sa kra lawm nna wau garu pyaw gasu ai ni nga ma ai.
Myen hpyen wa gaw, anhte hpe myi gale, myit gale, kraw gale ya ai baw ladat grai kung ai lam dum ra ga ai. Mali hka madim hte seng nna, yawng mu mada lu ai Tanghpre ginra hpe jahkring masu tim, lahta de Mali hka - Nmai hka lahkawng yan hta shanhte a masing ni kachyi pyi n dawm nga ai hpe mungshawa gaw yawn madai sharung let hkam mana sha nga ai. Ndai masing gaw Miwa CPI hte Myen Bogyoke ni a kan wang amu kaba rai taw nga ai. Bogyoke ni law law wa, sake manawn sha kau ngut chyalu re majaw, Jinghpaw hpe gasat jasim lu hkra nyan palung shachyai nga taw nga ai. Mayun kumhpa sake manawn sha da sai re majaw, shanhte a shingdu e CPI gaw n sim n sa achyaw shatsang taw nga ai. Ndai lam hpe ja ja jawm ninghkap let, asak ap nna makawp maga ra ga ai.
Daini KIO gaw, Asia World, Yuzana re ai ni hpe gumhpraw law law hta la nhtawm, shanhte ra ai ahkaw ahkang bai hpaw ya ai hku byin wa na hpe mungshawa ni nachying hkrit tsang taw nga ai. Tinang mungshawa ni hpe hpaga myi jahpaw na malai, Miwa ni hpe mahtang n dut n dang pru shang shangun ninghkan, anhte a lamu ga yawng krin tsai mat ai hpe mungshawa ni myit machyi dik nga ai. Ya daini byin nga ai majan gaw, Jinghpaw Wunpawng sha ni a lawt lu lam majan rai kun? Hpaga lauban ni a ahkaw ahkang lu na majan mahtang rai kun? nga nna tsun htai lai hkat ai nsen ni hpring kabrat nga ai. Ya ten Asia World hte Yuzana ni gaw, sanat mahku zim magang, myi man tsawm magang, sai chyup sha magang rai nga ai hpe mu lu nga ai. Ning re ai nang hpam satan laknak hte shinggyim asak law law sat sharu ngut ai hpang, ja gumhpraw laknak hte amyu mungdan sha ni hpe du hkan manat hkawm ai ni hpe hpa wa myi man tau chyai nga n ra sai.
Dai re majaw, hpa wa mi ung ang taw nga n mai sai. Daini anhte a bandung gaw, “AWMDAWM” nan rai saga ai hte maren, dai bandung hpe dep hkap hkra shanang sa wa ga law.
Mungnyang Chyahkyi
19/02/2012
7 comments:
N KAU MI GAW MYIT HTUM N NA HPANG LAM DE BAI HTING NUT MAYU NGA MA AI.N KAU MI GAW HPANG DE N RAI,SHAWNG DE N RAI,LAM LAPRAN WAHKRANG KAW UNG ANG MI LE LE NGA MA AI.N KAU MI GAW SHAWNG DE SHE HPA MI RAI RAI RAWT NGA MA AI.CHYUM LAIKA HTA MOSES GAW K.K MATSUN HTE MAREN TINANG A AMYU ISERAL NI HPE 300 NING MAYAM PRAT KAW NA SHALAWT LET PANGLAI NAWNG HKYENG KAW DU YANG ISERAL MYU SHA NI HTA BYIN AI MYIT MASA HTE DAI NI AN HTE W.P MYU SHA NI BUNG NGA SAI.DAI MAJAW DAI NI AN HTE KAM HPA AI,AN HTE A LAM WOI NING SHAWNG RAI NGA AI K.I.O,K.I.A NI GARA LAM DE WOI SA NA TA? AWMG DAWM MUNG DAN (KACHIN LAND) DE K.K HPE SHA KAM HPA LET RAWT SA NA I?MUNG HPAWNG (KACHIN STATE)DE MASHA HPE KAM HPA LET RAWT SA NA I?SHING N RAI DAI LAM 2 YAN HPE RAU GAPYAWN SA NA I?HKA LI LAHKAWNG HTA LAGAW LAKRANG JAWN YANG GAW HKA DE HKRAT CHYE AI.DAI MAJAW K.I.O,K.I.A NING BAW NI LAM 1 HPE SHA GWI GWI HPRUT DAW DAN SA WA NA LAM DE SHA AN HTE W.P MYU SHA YAWNG GAW MYIT UNG ANG AI LAM N NGA AI SHA HKAWM SA WA NA RAI....YAWNG HPE HKUNG GA JAW DAT N NGAI....
k.k gaw shim gyim masha ni hpe ra n rawng hkra jaw,tawn da lu ai karai rai nga ai.rai tim dai hku tawn da yang shi hpe malap kau na hpe k.k gaw n ra sharawng nga ai.shi hpe sha chye ju shakawn kyu hpi nga na hpe ra sharawng ai k.k rai nga ai.an hte ra rawng ai lam hpe shi kaw hpyi yang matsan dum let jaw ai k.k rai nga ai.ya dai ni an hte w.p myu sha ni hta mung AWM DAWM MUNG DAN de ngu yang ra rawng ai mayak mahkang law law nga na re.shim gyim masha hku myit yang gaw lak nak n gun,hpyen n gun gaw myen sawa tsa dan ni hta nga yang n law na re.rai tim dai hpe hkrit tsang na lam hpa mung n nga ai.yawng hta grau ai,yawng hpe hpan da ai k.k yehowa nga ai.shi hpe kam ai an hte myu sha ni myit kaji na lam n nga ai.an hte mung dan hpyi yang mung dan lu jaw ai k.k re.hpyi na gaw an hte a lit,jaw na gaw k.k a lit rai nga ai....dai majaw hpa myit ung ang ai lam n nga ai sha hpyi mayu ai hpe n sen 1 hte sha an hte myu sha ni yawng k.k kaw hpyi ga ngu....yawng hpe chye ju kaba sai...
Lai ka ka madi madun ai ni hte madi shadaw ka da ai ni ma hkra hpe n-gun lu ai law.K.K gaw jaw na re ngu hpe Ningbaw ni kam na chyeju shakawn let sa wa yang kachin Land ngu gaw kade nna yang lu sana re.anhte kachin Land ngu lu ai mali hka hte Chin-twin hka gaw anhte kaw na hpang wa sai majaw ndai hpe machyu sha ai ni gaw anhte hpe lahput di ra sana re hpe dum chyai yu ga.K.K tut bau sin nga u ga law.
anhte k.i.a/k.i.o gaw God army rai sai,j.p.w.p myu sha,sha nrai myen mung ting hpe woi awn na matu karai kasang lata la sai re,dai hpe bawsang ni yawng,hpung shgu mung chye ma ai hte kam hpa nga ga ai,k.i.a/k.i.o hpe k.k hpen jaubu tai let woi awn nga ai hpe mung mungkan ting chye sai,dai majaw anhte myithkut myitnai bawng ban jahkrup jahkrat da ai padang hkun lam majan masing hpe mi na hte maren awng padang ninglaw lu hkra aksat sa wa ra na re,k.k gaw shi a hpung shing kang shadan shadawng lu na hte,anhte j.p.wp sha ni hpe myen a mayam prat kaw na shalawt na matu ndai majan hpe hpang dat ai re,anhte yawng k.k hpe kam yang padang hkrun lam awngdang na hpe mung kam ga,myit kya kahpap wa ai ningbaw ningla hpunjum ni e'pai hkra n yit ga,myu sha ting a gam maka hpe yu mu,mungdan lu yang nanhte mi lu ai sut gan maw daw,taik nta,ni yawng lu na re,k.k mung shaman ya na re,myusha ni mung sha grau na re,dai majaw karai a sagu ram kaja tai nna myu sha yawng a nau shang kaja tai let mungdan lu hkra woi awn lam woi marit,mungkan ting mung anhte hpe azi yu nga ai re,ndai kalang anhte lahkam htawt shut ai hte ndai mung masa pinra na anhte hta ni hta na mat mat na re,ya ten zawn myu sha yawng myit hkrum ai lam hpang kalang bai lu na nloi sai.
myit kya kahpap wa ai ning baw ni yawng hpe gun kau mu,ndai ni gaw itnang myu sha hta sutgan,maw daw, dait nta,hte nga pyaw lam hpe sharawng ai ni re,myen sawa a mayam tai mayu ai ni hpe shawng nut kau ra ai.
ndai majan gaw ma kaji kaw na dinggai dingla ni du hkra shang lawm ai majan poi re,ma ni hte asak kaba ni kyu hpi ya ai,lam amyu myu hte yawng shang lawm kasat taw ai re,dai majaw ningbaw ningla ni grai grai mtit dating ra ai,nanhte hpe yawng kam hpa nga ai ten nda nmai na re.
Anhte kaji kawoi ni hpa nchye shi ai ma kaji ni Sutgan kata matsan mayan rai arang bang ai bai myu tsaw mungtsaw share shagan ni sak du baw law law hte arang bang saga ai.hting nut nmai sai law.yawng n'gun kaba dat nga ai ten re.matut gasat ga.
Post a Comment