N'dai ten rapdaw hte hpyen dap kaw hpyen du kaba law malawng magam lit kaw nna hkring sa na laika shaw ai, ahkang hpyi ai hpyen du kaba grai law wa ai nga htinggrum kata kaw na shiga ni mawng wa ai, nkau mi nga mung n'ngut, shu mung n'rai re masa, hpyen up hkang daw mi, mung shawa up hkang daw mi re ladat, Democracy tara masa hte hpyen gumshem masa hku naw up hkang sha mayu ai ni a jaw, ya na asuya a shingdu n'gun kaba rai nga ai [chyan hput party] gaw mawru kasha zawn ahtu ashun hpang wa nga ai hta, [chyan hput party] hpe rapdaw Slg, mare kahtawng up hkang u tsang kaw du kalang bai hpaw ninghtan shabawn tawn na ngu ai hta law malawng gaw lapran ra lata hta kalang kaya kaba hkrum wa sai hte ya kalang mung kaya kaba hkrum wa chye ai masa hpe maram mu ai majaw hpyen hku nna daru magam hpe kashun jum wa na masa nga ai zawn myen mung a mung masa lam gaw shingdu bai kayin wa na zawn rai nga ai.
Mi [Chyan -Hput -Paty] hpe ningnan hpaw ninghtan hpang wa ai ten, hpyen ni hkrai aming hte up hkang sha ai ten hta asuya mu gun masha ni gaw n'kam tim, bungli shapraw kau na tsang ai, shat di ga mat na tsang ai jaw Chyan -Hput -Paty n'shang n'mai rai nga ai. Ya dai ni Democracy nga marawn nga sai ten madu ra ai hku dawdan lu sai majaw mu gun masha law malawng hte mung shawa law law gaw shanhte hpe madi shadaw na nrai sai hta n'ga, hpyen dap kaw mung moi na zawn ra ai hku aming hte n'sawn n'ang ai hku up hkang sha n'mai wa nga ai jaw, [Chyan-Hput-Paty] gaw kalang bai kaya kaba dik mai hkrum ai. Thein Sein a baw nu hta ahtu hkra nga ai lam mi, mungkan de hte mung chying shawa daw tsa a man e gaw Democracy nga marawn masu nga ai, kaja nga yang kata lam gaw hpyen gumshem hkrang hte masa 2, myi man 2, myi jasat 2, n'sam 2 hte sak hkrung ra nga ai a jaw baw sin kadawng mat ra nga ai, teng man ai lam hpe kade na hkra masu tawn lu na kun? Thein Sein asuya hte hpyen dap gaw langai sha re, n'tsa lam kade n'sam madun shatsawm tim kata masa gaw hka n'tsa numhkaw hprwi rai nga ai a jaw, jak bang tawn ai Thein Sein a salum kanang dang hkam na ta? Masha langai mi tinang zingri sat ai mara kata masha law law a, mabyin ni gaw tinang hpe galoi mung jahkrit nga sai majaw lup sung hku pyi yaw tawn magang ra sai.
Yahte grai n'ngut shi ai Galoi du masu na ngu ai ga ngau hpe azing ayang kalang hpe mahtai tam chyawm dinglun ahprun yu ga, myu kaba ladat, myu kaji shamyit shamat masing hpe 2006 a hpang lam masing ni gaw mungdan a simsa lam, mungdan shim lam n'nga shi ai ngu ai masa hta hpyen gumshem asuya grin na matu, myu kaba masa, myu shamyit shamat masa grin lu na matu, hpyen dap kata aming hte tara jahkrat matsun maroi galaw ru kaba jung dawk bang sam bang tawn nna galaw shangun hpang wa sai ten re. Jawngma ni hte kai chyan ni hpe rim sharawng kau nna maga mi de shazim tawn ai zawn maga mi de rawt malan laknak hpai yawng ngu na hpe mung simsa masat [Palatsatik nga kaba] sumla hte dawn sharen tawn nna ushoi lu dun kau hkra shazim masu tawn lu sai. nam rawng prat hta yihku gin sum zawn re kaw labu kapa hte nga ra ai ten kaw na, basi panyep htat htat kaw yup, yup mang tsawm tsawm mu shingran yu rai n'kau mi gaw lam she n'mu, madu hpa myu re pyi nchye ai zawn yak hkak jamjau ai ten hpe kahtap nna pyaw la mayu ai a jaw, jinghpaw mungkan gaw Kawa tam shamat kau aijahkrai ma zawn kam hpa shara hkalut, shawa n'hkrun kaba hta hkrat bang ra sai. Kaja ai zawn rai nna mung chying shawa hpe nam rawng ai prat na hta grau matsan duhka ai hku nga na masing jahkrat la ai hte bung mat ai.
Mungkan hta matsat shabat mazang n'rin kaya n'su dik ai, labau n'tsawm dik ai, nshawp, n'kap teng man ding hpring ai lam n'nga dik ai, madu labau hpe mazut dik ai hku, n'tara dik ai, dusat langai zawn re mabyin hte hkrang shapraw galaw hpang na matsun galaw hpang sai re. dai zawn myu shamyit shamat masing gaw anhte bawsang ni kaw sha hkra ai n're, masha law ai myen ni hta mung ahtu hkra wa nga ai re, grau nna gaw dai ni tam dai ni sha re ai bungli galaw mung shawa hte lawu tsang asuya mu gun law malawng kaw ahtu hkra machyi hkrum wa Sai, masha lachyawk mi a kanwang bungli a marang e, mung shawa daw tsa gaw matsan n'hkrun de hkrat bang shajang nga sai.
Mung chying shawa daw tsa hpe jut shagu de na, grup grup de nna madi shama, jahkrit zingri adip arip shagyip shagyeng up hkang sha ai a marang, annau ni mung shaning 60 shi ning hkawt le hprawng waw hprawng Utsut watsut le matep waw makep rai nam rawng shakut nna, myen a zingrut htu katut ai, myen mung shawa hte matsan ai hta grau matsan rai dip up hkang hkrum ai majaw grit nyem dik ai masha uhpung uhpawng utsang hta dusat langai daram pyi madang n'nga ai manu n'nga ai hku sak hkrung ra ai. Shinggyin masha langai mi a lu gin ai ahkaw ahkang hkum tsun maigan kaw hkrung nga ai gwi dusat langai mi daram pyi manu n'dan ai u tsang hku nga ra ai.
1-Masha a ganawn mazum ngasat ngasa lam. [shing gyin nauna myit] jut shagu nna laknak hte aming hte madi shakyin jahkrit shama sha ai a marang, Ga pyi ja ja n'gwi shaga na daram, rawt jat galu kaba sa wa na lam yawng hpe pat ai shinggyin masha langai mi a lu gin ai ahkaw
ahkang lu gin ai madang utsang hpe mahkrun tam nna, dasang shagyip shagyeng dang sha ai kaw, magam bungli shachyen shaja galaw sha ai hta n'ga, hkawmsa hkawmwa shagyip shagyeng ai, mahkyi mahkat n'ji n'mu, n'rau n'htau ru yak jamjau puba hkam nna salu salat she n'kawp hkra tam sha tim dai ni tam dai ni n'law sha ai. Ja lungseng n'hprang rai hkum hkum nga ai, sutlu nga mai dik ai mungdan n'tsa kabye hkawm yup nga nna, hpa rai sutgan kata masha, singgu kri masha, dai ni tam dai ni n'mai law sha ai, sak matut na daran sha jum hte da shatawt sha ra ai, bu hpun palawng mung kaya magap na daram sha shakap hpun masu tawn ra ai.
Masha langai mi a nga gin ai lu gin ai ahkaw ahkang manu hpung shing kang shingnyi atsang gaw hkrat sum dik sai hte dusat ngu n'tsun ai sha ra mat sai. Makau grup yin mungdan yawng a jahpoi asawng ai, n'kam n'tsen ai, duhka jaw ai uhpung uhpawng tai nga ra ai. Hpa rai lusu dik ai mungdan hta pra nna masha ni mungdan kaw mayam zawn sa pyaw ra ai kun? madu shangai buga hpe marit shangun nga ai kun? Shingrai masha langai mi a myit marai, myit jasat, myit masa arawn alai gaw matsan ai marang e myit daw ai, myit kata hkam sha ai marang e, byin mai ai hku nga ra ai. Ra ai hku pra ai atsang a jaw hkrat sum na n'hpang pru wa ai. Matsan masha tai ra ai tinang tai mayu nna, shingra maka jaw ai majaw n'rai, masha lachyawk mi a jaw matsan dik ai sutgan kata masha tai wa sai.
A-Hkam kaja lam
Myit marai atsam yawng hkrat sum wa ai a marang e, arawn alai n'sam ni hkrat sum hpang ai zawn hkam kaja lam shi hkrai ningra wa ai. Machyi makaw ana ahkya byin law wa ai,matsan ai marang e ana ahkya hpe hkam lu na atsang n'nga ai, atsawm n'lu sha, n'lu yup ai a marang e, tsi la yak ai ana ni law law byin hkrum hkra wa sai, dai hta [hkali ana- sin wawp ana -TB, B pu, C pu- HIV-AIDS] [Nanghpa malu masha-shawa num-shawa la] law wa ai masha a kanawn mazum ana kaba ni byin hkrum hkra wa sai, masha a ngasat ngasa ganawn mazum uhpung hta shinggyin nauna ana kaba kap wa sai. Mungkan hta tsi la yak dik ai ana ahkya law
dik ai madang hta No-1 lu nga ai.
B-Hpaji Hparat lam
Dinghku matsan ai law ai a marang e, mdang tsaw ai hku hpaji n'lu sharin la lu ai hta n'ga, shabrai jahkut sha ai, sara sarama law ai, mayun kum hpa sha nna sharin ai, wa lang gale ai, kang ka re sharing sara n'law ai, madang nga ai sara n'nga ai a jaw, gumhpraw jaw nna san poi awng shadang hpe mari la mai ai a jaw, madang n'nga ai jawngma law ai. Dakkasu janmau gup la ngut ai tim laika hkum atsawm n'chye ka ai. Machye machyang hpaji hparat madang n'nga ai jawngma, hte sharing jawng law ai. Gumshem up hkang ai aming a jaw, myiman tam ai gumhpraw myiman yu ai, hpaji madang n'nga ai, lagu lagut sharin ya ai, masu sharin ya ai jawng hte bung ai, mungkan hta madang n'nga dik ai hpaji madang nyem dik ai mungdan hta No-1, re. Hpyen gumshem aming hte dip up ai marang e teng man ai tara ritkawp n'nga ai, hpaji hpe tsaw ra hkungga ai sharin sara n nga ai. dai ni annau ni mayam hpaji n'sharin saga madu jawng madu sharin sara ni hte prat dep ai madu jawng ni hpaw ra sai. Rawt malan hkrun lam a jaw hte matsan ai shagyip shagyeng ai marang e annau ni hpaji lam hta grai hpang hkrat nga sai majaw dai ni gaw htingnut n'mai sai.
C-Makam masham lam
Ntsa lam n'sam hpe yu nna makam masham hpe lachyum shapraw kam sham chye ai uhpung law wa ai, U hpe yu nna U yawm wa ngu ai makam hte bung wa ai. Masha hte ja gumhpraw hpe yu nna hkrang sumla hte bung ai makam hpung law wa ai, matsan lu su madang hpe yu nna tinang makam masham hpe hkridun kam sham ai hpung law wa ai,gumshem hpyen a ra galaw gahkyin gumdin ya ai uhpung makam langai hku makam masham hpe madun masu ai uhpung law wa ai, grupyin hte masha hpe madung tawn nna, nawku ai makam hpe ru jung shamu shamawt nga ai kanawn mazup nawku hpung zawn re law wa ai, Karai masa hte mawku ai makam grai shau wa ai, myen asuya a makam hpung law law hpe shagyip shagyeng ai a marang e mungkan hta wanglu wanglang n'mai kam sham nawku ai mungdan hta No 1 re. Dai ni miwa makam hpung ni hpe myi kaba hte yu tawn ra ai.
D-Tara hkrang
Up hkang ai tara hkrang hta mung Tara masing jahkrat ai jaw tim up hkang ai ni tara nlang ai, tara kaja tim masha n'kaja ai. Ngai tsun ai hku galaw u, ngai galaw ai hku hkum galaw ngu ai hpang hkrat dik ai masa madang hte up hkang ai, tara slg n're tara lam n'chye ai ni up hkang ai jaw tengman ai hku n'chye up ai hta n'ga, up hkang ai masha utsang hte up hkang sha hkrum ai ngu masha hpan 2 pru nga ai, masha ngu ai hpe madung tawn nna tara jai lang up hkang ai. Hpyen gumshem ni gaw , up hkang sha ra ai, mung shawa gaw up hkang sha hkam ra ai madang hku masat nna up hkang ai. Hpyen gumshem hku up hkang ai tara kyepdin kata kaw apyek gawp ra ai. N'jaw tim bai n'mai n'htang tsun ai. Mungkan hta Tara n'lang dik htum ai mungdan hta No 1 re. Madu jahkrat ai tara hpe lit n'la gwi ai.
C-Hpaga yumga lam
Hpaga yumga lam yawng hpe hpyen gumshem aming hte jum tek nna hpyen du kaba ni hkrai ushoi jum nna shanhte hte nyi nawn ai ni chyu galaw sha ai, hpaga lama ma ginlen galaw mayu yang awng san baw hkanghkyi baw law law jaw nna mayun kumhpa hte galaw sha ra ai. tara shang nre mayun mayoi hpaga ga sha ra ai. Matsan masha ni gaw hpyen gumshem asuya a dip amyet htuk sha ai a marang e tinang lu ang yang pyi nmai galaw sha ai. Mungkan hta hpaga ginlen galaw sha yak dik ai mungdan hta No.1 re. Shingrai duhka kaba law law a kata kaw matsan dik ai hte sak hkrum ra nga ai, mung shawa hpe nsawn n'ang ahkaw ahkang kata dusat langai zawn dip shagyeng sha ai jut shagu ten hpring rawt dap n'mai dip shatsang
sha ai hpe n'hkam lu ai, yu n'lu wa ai a jaw 2007 hta hpungkyi ni woiaun nna mung shawa, n'gun kaba dik ai ninghkap madun dat sai re. Myen mung ting 8.8.88 na grau dik ai hku kalang bai masa hte mahkyen hku n'gun kaba madun ai, hpung kyi ni nan woi aun nna ninghkap madun ai jaw n'dai lang gaw teng sha wa mung up Tara kalai lu na, gat manu yawng shayawm ai hte miwa hte hpyen asuya pawng nna bawdaw shingma mam ting sha ai hpe kalai kau lu na zawn nawn ai tim, hpyen gumshem asuya gaw Madu nawku ai madu a Karai daw ni hpe gap sat sharu ai, majoi rim adut hkyukhtawng bang kau ai a marang e, kalang bai hpyen gumshem hpe kalai kau lu na, jahkring kau lu na, myen mung a mung masa kalai shai kau lu hkra ngu ai gaw hkyukhtawng kata kaw yup mang zawn sha lachyum shapraw ra mat ai.
Ten hte mahkrun masa gaw jaw sai tim masing htap hte htap ninggam langai hpang langai jahkrat nna galaw sa wa ai lam n'nga ai jaw hkra sum ai re ngu tsun mai ai zawn, maga mi de hpyen gumshem asuya nan galaw shangun ai masa pru ai, gumhpraw jaw nna masha shap nna dasang galaw shangun ai mung mai byin nga ai. Hpa majaw nga yang shanhte hpyen gumshem up hkang lam grin na, myu kaba ladat. Bawsang shamyit shamat masing grat dagra n'ngut shi ai jaw, shim lam simsa lam n'nga ai ngu hpyen dap kaw nna matut up hkang na galaw la ai lachyum re ngu sawn dum mai ai.
Teng ninghkap ai gaw teng na re tim, hpyen dap a lau ai mung lawn na re, n'dai zawn byin wa jang hpa galaw na ngu ai masing kaba shawng jahkrat tawn nna, rawt malan laknak hpai ni hpe du ga saw shaga nna galaw ai rai yang dai ni mahkoi ngu ai hpe n'shingran chyai nga ra sai re. Laika ngau nau galu wa ai jaw
a-2008 gawda ai Tara
b-BGF jarik simsa dap
c-Majan byin ai
d-Rawt malan yawng hte simsa lam
e-Hpyen masa
f-Mung masa
g-Dai ni annau ni a lam
Ndai ni yawng hpe matut nna mu hti lu yang tsaw ra ai mung tsaw myu tsaw ai myu sha ni yawng kaning rai matut dating nna Padang hkrun lam masing hte mung masa hte gara hku mai hpran la lu na ngu ai hpe asan dawdan lu na re ngu myit mada ai. Dai ni annau ni a galu dik ai hkrun lam rawt malan majan gaw kade ram jamjau nna arang bang tawn sai re hpe atsawm n'htang myit yu ra nga ai zawn, lai mat sai ten na zawn dum ladum hka yawng nga ladat hte sha annau ni matut nna n'mai sa sai ngu ai hpe mu chye ra sai. Madu a labau, madu a myit mada tawn ai mung masa pan dung ninggawn mung masa lam yan hpe pyi nchye tawn ai shaning galu hpyen la la ai. Shaning galu jinghpaw tai nna wam dam ai zawn priprawm mawla zawn zawn re masa hta sha naw atsap nga yang gaw shaning naw galu hkra arang bang ra na re jaw. Dai ni ningnan kaw nna npawt kaw nna, ma kaji kaw nna sak kaba yawng kyi dung ai myu tsaw mung tsaw ai myit jet rawng na matu hkyak hkyak hpa galaw ra sai hpe chye tawn dum tawn ra sai.
Annau ni naw matut dating nna arang kaba naw bang ra nga ai gaw hpa majaw ta? hpa hta ta? ngu ai hpe sung sung li li myit shachyaw yu nna shawng lam lahkam jaw jaw htawt sit sa ra ai. Dai ni loi mi shut dat sai kaw na gaw yawng a asak bang nna Lawng ai hpai da da ai hte bung ai majaw myit dik ai'gaw n'shut ai. Myit ung ang ai masha n'tai saga shata jan e lam hkawm ai, yup dam dam ai masha zawn n'byin nu ga.
Galoi Simsa lam ga baw hkum tam. Tsin yam hkrum ai madu sai daw ni hpe dum nna n'gup hpaw u hprut hprut tsun uhpa agam shara n'nga ai.. Madu myu hpe zingri sat ai. Madu kanu num ni hpe roi sat ai, mare nat, lu malu yawng jahten la kau ya ai, myu shamyit shamat ai, matsan ai hta grau matsan singgu kri byin hkrum hkra saga ai.hpa grai nchye ai ma ni a myi man hpe azi yu nna myu sha yawng a hpang lam hpe dum nna ja ja daw dan u.
Langai sha Ngam Tim gasat ga.
Baren Numraw
0 comments:
Post a Comment