Bogyoke Aung San ngu ai wa gaw, nhtoi 29-11-1946 ya shani Myitkyina de du lung wa nna Jinghpaw du salang marai (30) a man e shawng nnan tsun hpang ai ga gaw:- "Daini ngai du sa ai lam gaw, Myen mung kata na amyu sha ni yawng myit hkrum kahkyin gumdin lam lu la na matu re. Inglik mungmaden ni anhte hpe nau dip sha wa ai majaw, Japan hte pawng nna gasat kau sai. Japan ni mung shanglawt jaw na nga nna n jaw ai majaw, Inglik hte bai pawng nna Japan hpe gasat kau sai. Ya mungkan majan ngut ai hpang Inglik ni anhte hpe matut up sha na hkyen wa ai majaw, shanglawt lu hkra jawm shakut ga, ngu mayu ai lam re," nga nna tsun shaga lai wa sai lam na chye lu ai.
Gaja wa nga yang, Jinghpaw Wunpawng sha ni a ntsa mungmaden ai gaw, Inglik n re sha Aung San wa she rai nga ai. Moi chyaloi prat kaw nna anhte amyu hpe kadai n up sha yu ai. Inglik prat hta Jinghpaw bumga hpe kadai Myen wa n sa up ai. Inglik ni pyi Jinghpaw Gumchying Gumsa Du ni hpe she Jinghpaw htung lai hku raw up shangun lai wa sai. Inglik wa kaw Myen hte shanglawt pawng la ai shani kaw nna, jiwoi hkringhtawng Jinghpaw buga mungdan gaw, Myen wa a lata de shang mat ai hkrum saga ai.
Indonesia zunjaw kata na Brunei mungdan kasha gaw, Jinghpaw mung Myitkyina sinpraw hkran na Waingmaw pa daram sha re ai mungdan rai nga ai. Wan sau nhprang hte dat nsa (gas) grai pru ai ginra rai nga ai. Hpaga yumga htuk manu ai hta hkan nna, shawng de panglai damya ni zingri sha lai wa sai rai tim, dai panglai damya ni hpe manga ning laman Inglik ni atsai gasat shamyit kau nhtawm, 1888 kaw nna Inglik ni yu mada makawp maga ai kata e shim lum ai hku rawt galu kaba wa sai. Malay amyu ni nga ai ginra rai nna, Mungkan Majan hkoi ai hpang e, Malaysia a daw chyen hku nga lai wa sai raitim, 1-1-1984 ya shani laksan awmdawm mungdan byin tai wa sai hte, lu su dik ai mungdan langai hku mungkan hta dan dawng taw nga sai. Jinghpaw Wunpawng sha ni hku nna lamu masawp n dep rai mat masai.
Lai sai (24) ning laman hta Aung San Kaw gaw, Myen mung kata na rudi mungchying sha (Ethnics minorities) ni a lam hpe ningshawng tawn nhtawm mungdan simsa ngwipyaw wa na lam galaw ra sai nga nna hkrai aja awa tsun shaga lai wa sai. Lai sai nhtoi 24-2-2012 ya shani Myitkyina-Shatapru Manau Wang e Aung San Kaw mungmasa tara hkaw ai hta, "Moi ndai Myitkyina e nye kawa Aung San tsun lai wa sai hte maren, Jinghpaw lap mi, Myen lap mi nga ai gaw hkrak teng ai lam re. Daini Jinghpaw ni a majaw she Munghpawm Mungdan byin tai wa sai re. Myen amyu mung rudi mungchying sha (Tai-yin-tar) sha re. Lahkawng lang ngu na Panglong zuphpawng galaw ra saga ai. Mungchying sha a lam she ahkyak madung re. Mungmasa ladat hte jawm hparan la ra sai," nga nna hkaw tsun kau da sai lam na chye lu ai.
Raitim Thein Sein hte shan lahkawng hkrai dum dum hte hte hkrum bawngban lu ai hpang gaw, lahta na ga si ni n tsun mat sai. "Amyu sha ni shada bai hkau chyap lam - National reconciliation" ngu ai ga hte "Tara Upadi shingkang ka-up lam- Upadi tsu muh ye" ngu ai hpe sha tsun shaga mat sanu ai. De a lachyum gaw, Myit bra nga ai Myen amyu ni bai hkau chyap rap ra nhtawm, amyu kaji ni a ntsa amyu kaba lailen hte dip gamyet sha na, ngu ai masa rai nga malu ai. Shawng daw de tsun ai "Tai-yin-tar" ngu ai ga n tsun mat sai. Lam mi hku nna rim rawng da hkrum ai shi a NLD masha ni hpe n lawt lawt hkra, tsun dara shapraw la lu sai raitim, anhte Jinghpaw, Sam, Kayin, Kaya ni, tinang amyu sha lam yan a ninghkan rim hkrum ai ni lawt lu hkra ga hkaw mi mung n tsun shaga mat sai.
Dai re majaw Thein Sein hte Aung San Kaw yan lagu hkrum hkrum re ai gamung gaw, Myen amyu ni shawng shada myit hkrum kahkyin gumdin na. Dai hpang amyu kaji ni hpe yi ngam sharawt nna hpya sha mat wa na lam san san rai nga ai hpe mu chye kau ya saga ai. Aung San Kaw mung kawa a kasha re. Shi kawa anhte hpe masu hkalem kau ai zawn, shi mung hkalem na chyalu sha re. Mungkan ting gaw democracy hpe ra sharawng ai. Democracy kaja ai hpe yawng chye ai. Rai tim annau ni a matu ahkyak madung gaw, awmdawm ahkaw ahkang lu ai kata na democracy she rai ra mali ai. Tinang gam maka tinang dawdan lu ai (Self determination) baw democracy she rai ra mali ai. Myen wa a masu hkalem ai kata na democracy hpe kam ga yang, shawng de shaning (60) jan mayam tai hkrum ai hta, matut nna shaning tsa, shaning hkying matut yam sha katut na ga ai. Hpa mi nga nga Aung San Kaw mung Myen gaw Myen sha re. Masu hkalem sha ai baw hta ram dik ai puhtum amyu Myen num nan rai nga ai hpe dum sadi koi yen kau saga law.
Hpaumya Bawk
11/9/2012
Far-east Coast, Russia.
12 comments:
re grai jaw ai.. Myen gaw Myen sha re shan n nga Myen nan rai taw nga ai Awng San na rudi sha n nga Tein Sien, Tan Shew yawng yawng a rudi ni yawng hpe tsep kawp n mai kam ai..
TsaBaGam
Nang tsun ai teng ai. Myen ngu ai gaw Hpung up pyi n mai kam ai. W.P hte htung hking n bung, aga n bung, makam n bung, myit masa n bung ai majaw, kade kam na zawn tsun tim, tsun ai hte galaw ai gaw kaga ga, hpa n seng ai: Hpraw ai hte chyang ai, nsin hte nhtoi zawn shai nga malu ai.
Nang tsun ai teng ai. Myen ngu ai gaw Hpung up pyi n mai kam ai. W.P hte htung hking n bung, aga n bung, makam n bung, myit masa n bung ai majaw, kade kam na zawn tsun tim, tsun ai hte galaw ai gaw kaga ga, hpa n seng ai: Hpraw ai hte chyang ai, nsin hte nhtoi zawn shai nga malu ai.
Kadai hpe n mai kam ai law......... WP shada sha kam hkat mai ai. Tsin-yam a hpang shaman chyeju gaw Awng Padang Yehowa Karai Kasang jaw na re.
Awng San Kaw a kawa Slg Awng San wa Jinghpaw ni hpe hkalem la kau lu ai majaw ya dai ni Jinghpaw wunpawng myu sha ni myen a mayam tai mat ai rai nga ai le...Awng San kaw mung kawa a ladat lang nna shi a NLD ni shara lu, daru ahna lu na lam hpe maw lanyat shaw ai rai nga ai le.
Awng San Kaw zawn re ni pi anhte JW ni ntsa dai zawn re myit jasat tawn nna mung masa amyat tam la mayu yang ..ngam ai myen ni hpe gaw hpa tsun na lam nnga sai law...
BUM TSIT
awng san kaw hta mung hpawm ma sa n.rawng ai lam dan dawng ai lam na dik sai.rai wp sha n.kau mi awng san kaw a sum la hpai marawn taw ai ni grai naw mu ai.bin mai yang wp sha ni mung ma sa/shinggyim ma sa galaw ai shara kaw awng san kaw a sum la shakap da ma ai.hpa shagrau shara n.nga ai.
jaw sa
Hkau Bawk tsun ai grai jaw grai teng ai. Thein Sein asuya gaw Myen amyu ni yawng hpe gahkyin taw nga sai, mungdan kata, mungdan shing gan kaw nna asuya hpe ninghkap ai masha ni yawng hpe hkan masawp kau lu sai re majaw shanhte a matu nau ntsang ra sai ngu mu mada nga masai.
Aung San Kaw mung rap daw "luthaw" garai nshang lu ai ten gaw "tai yinta" lam grai tsun ai raitim ndai shata lahkawng lapran ga hkum mi mung ntsun mat sai. Shi a matu gaw mung masa lu galaw na matu re majaw myu kaji ni hpe yu na nre, mung masa lu gasup na matu gaw masha jahpan law ai masha law ai ni hpe sha madung da ra ai gaw democracy a gawng kya lam re.
Dai majaw ya hpang de Aung San Kaw jinghpaw mung nlu sa hkra ninghkap ra na re. Myen ngu ai gaw gara Myen raitim myit magaw rawng ai re hpe dum ga. Ga malai pyi gaw "Myen amyu ni myit ding yang nhkyau ram gaw naw magaw ai" nga ma ai.
Jinghpaw ni a matu gaw democracy ngu ai ga grau ahkyak ai kun? Mungdan lu na grau ahkyak ai kun? myit yu ra sai. Myen mung a democracy gaw myu kaji ni a matu galoi prat raitim rap ra na nre.
Myen gaw Myen sha re. Tan Aung, U Aung Tawng, U Zaw Min, U Thein Sein, Aung San Suu Kyi etc. etc. yawng ni "hkwi ma ta" ngu ai ga nga ai hte maren Gwi la hte num kasha gasup hkap/yup hkat ai kaw na shangai wa ai amyu ni re majaw gwi myit sha rawng na chyalu sha re. Galoi prat raitim nmai kam ai.
"Myanma atsa dagawng ka" ngu ai ga gaw gwi la hte yup hkat ai kaw na shangai wa ai amyu hpe tsun ai re.
YA kade n,na yang thein sein hte awng san kaw US de du na re, dai sha loi mungkan mungdan shagu na WP ni yawng chyawm karu n,gun madun laika sha bra di mungkan masha yawng chye mat hkra lu ka law la yang grai kaja na re. mai na n,mai na gaw mungdan shagu du kaga ethnic ningbaw ningla ni hte anhte WP ningbaw ni woiawng kalaw na hpe kam nga ai. kachin blood.
dai grai jaw ai lam re.myen gaw myen sha re WP nre.sai hpe garan nna WP sha ni hpe dipsha taw ai gaw grai nan na mat wa sai re.WP shani e myit hkrum let WP mungdan gaw de sa wa ga.WP shani hte KK rau rai nga ai majaw awng padang lu la na re.myen ngu ai hpe gaw tsepkawp nmai kam ai.
N dai ga hpe teng ai ngu tsun na re.
US Kaw n`gun madun yang mungkan gaw annau ni a lam grau chye wa na re. WP a ningbaw ni hpyen du hpyen ma yawng hpe KK bau sin u ga. A men.
Post a Comment