Slideshow Image 2

K.I.O/K.I.A A DAWNG HKAWN N PU HTA MYIT HKRUM NGA GA

Myen mungdan ngwi pyaw sim sa lu na n pawt gaw, Ji Wa ni a Panglung ga sadi nan rai nga ai. Raitimung myen ni gaw dai hpe lang jang Mungdaw shagu hpe (Dip ,Up) tawn ai kaw na (Dat ayai) kau dat ra ai majaw (Da Sang) Panglung ga sadi laika hpe (Ip makoi tawn)kau ai re.

Dai majaw anhte ra ai Panglung ga sadi laika pru wa na matu gaw, shadawn shading n nga, ruyak tsin yam hpe rau hkam sharang lu ai laknak n-gun, masha  n-gun hpe arang bang, n hkring n sa gap gasat mat wa yang gaw, Shanhte ip makoi kau ai Panglung ga sadi laika gaw n pru nnga lu pru wa chyalu rai nga ai.

Amyu sha ni shata manga ,kru n htingnut hkra atsam dat, Hpan Wa Karai hpe shawng de dat, gap gsat ayai dat jang myit ru shoi hpa hkrum wa ai hte shawng de gaw bawngban ga nga, hpang de gaw byin mai ai hku gasat na ngu ai ladat pru wa ai. Dai gaw n-gun hte man dem gasat  n dang lu ai lachyum nan rai sai.

Dai daram lawan nna ladat galai wa ai gaw myit yu shara kaba nan re. (U Thein Sein) hpyen dap kaw naw rawng nga ai kaw na Jinghpaw Kachin ni hpe shamyit kau na matu (Dagam dala) tsun da ai re. Myen ni a myit gaw yawng dai hku sha re. Dai majaw Shanglawt Ginjaw Laiza hpe gaw (Myi grip) hta sha (Ayai Aya, Amya) kau lu na re ngu (Gwi) zawn Wau let htim lung wa ai gaw (N htang hku) wa byin mat sai. Htim magang mat magang, Jinghpaw bum ga e (Nam hpun) wa ayai ai sha tai. Ja gumhpraw law law hkrat nna mari jahting da ai machyu pala sanat laknak ni hpe majoi wa hpai gam hkawm ai sha tai. (Chyahkyi a sau sau) ngu ai baw sha byin mat nga manu ai.

Shanhte a gumrawng kawng gaw daw agrawp nga ai ten nan re hpe dum ga. Laknak hkum damyin lu (Wan hkut nang hpam bom) ni  lu mungkan n tsa  na Jinghpaw Kachin ni hpe (Ahpoi) mi (Shamawng) kau na ngu ai ladat nan gaw re. Rai timung, zaw nawng zaw wa up ai Yehowa Karai gaw, Shi a amyu masha ni hpe kau da ai n rai. (Ga bum dagrawng) ai myen tawt lai hpyen hpung ni hpe chyawm gaw, (U hpyet hpoi) mungkan e kaya jahkrum kau nu ai.

Shanhte a myit hta Jinghpaw Kachin amyu ni hpe hpa di lu na n rai sai. (Chyingbaw chyingmai) yawng magum da sai. (U Raw kaw na U hkai)rai sai. (Kabye kapaw,manat apyet ) sat kau na ngu ai ladat (Wa she utik) hkra htim lung wa ai ni nan re. (Kri n rawng ai Langa hpun) (Balen n rawng ai lagat) she rai mat sai. Law ai hpe yu nna hkum hkrit ga lu oi. Hpun mung kade kaba tim, (Ningwa n daw la) hte akrit kayin mat wa yang (Daw agrum) mat wa ai sha re.

Anhte Wunpawng Jinghpaw amyu sha ni gaw, Tinang a mungdan, maigan wa a lata kaw n hkrat sum mat hkra ngu ai myit, Tinang a amyu hpe maigan wa e roi rip zingri ai n hkrum hkra ngu ai myit, Mungkan n tsa kalang sha pra hkam la ging ai ahkaw ahkang hpring tup lu la na matu hte Mungdan a rawt jat galu kaba lam, Mungkan hte bung pre ai hpaji hparat chye chyang kung kyang hkra ngu ai ladat hte gasat sa wa  nga ai re majaw Kri rawng ai Gawkngu, Mai hting hpun kri myit rawng ra ai. Mungdan Shanglawt n lu dingsa  gasat na, gara kaw si yang si, gara kaw za mat yang za, ngu daw dan tawn ai re. N dai laika ka nga ai wa mung (Baw pung kum) n sharam ai gap malawk kau hkrum ai wa re. N htoi 27 ya si malap mat nna n htoi 28 ya jahpawt jau jau e bai dum hprang wa ai re. Shingma de Ta Bom hkang hkrai re. 1962.3.6 ya hta hkala hkrum ai re. Ya rai timung, gasat na, anut na ngu ai myit gaw n htum ai. Ratim hkum gawng atsam n dep wa nga sai.

Dai majaw tsaw ra ai Shanglawt magam gun hpyen Du/la yawng the e! Myit dating ga, shaja ga, Salum kaw dang di lu ai Karai hpe bang da ga, majoi gap majoi hkra, majoi gasat majoi dang rai na ra ai. Lashawng gang dat shagu Hkristu a hpyen ma law ngu gang dat u. Hkum kam shut, Jaw ya lu ai wa Nang hte rau rai nga ai.

Myen hpyen dap gaw dai zawn re kri rawng ai myit hte gasat ai n re. Aming hte gasat ai. Dai aming gaw (Sai hka) law law lwi wa jang,(Hpoi) mat ai sha re. Myen hpyen la galaw ai ni gaw arawng aya ra nna, (shr) dinghku bau na shabrai hpe myit mada nna galaw ai ni hkrai re. Lachyum n pru ai shara hkan si na lam ni hpe myit yu wa sai. Dinghku kashu kasha  ni hpe dum wa sai. Hkring sa mat na kun? hprawng mat na kun? ngu ai sha nga sai.

Dai majaw tsaw ra ai magam gun hpyen Du/La  yawng the e, shaning 52  ning rawt malan wa ai aten hpe dum ga. Dai aten hta mungdan a matu  share shagan nna asak ap nawng mat wa sai ni hpe dum ga. Hkala n ba daw hten mat wa ai hpu nau ni hpe dum ga. Mungdan a  matu mung shawa ni lit gun lit hpai (Paw ta) hkan ai majaw si mat wa ai ni law law, dinghku sut gan yawng ginlut sum mat ai ni mung law law re, n dang tsun ai. Ning re mabyin ma hkra hpe an hpu nau ni a hpa a tang sha hkum myit ga lu yaw. Sung sung tang tang myit yu ga. Htinggaw ting ting brun mat ai law law rai sai.

Dai majaw K.I.O, K.I.A ngu ai shingteng amying hpe  dik htum manu shadan ra ai. Hpyen Du/La mung shawa, Share shagan ninghkring law law a sai asak hte (Ka) tawn ai re majaw  mungkan n htum dingsa K.I.O, K.I.A gaw labau shang agrin nga lu na. Majoi joi e galai gachyai hkum galaw ga ngu mayu n ngai. Kade reng ai (Hpung) mi pru wa tim anhte amyu sha ni hte n seng ai hpe dum ga.

1961.2. 5 ya hta labau shang  Mungkan n tsa Jinghpaw Kachin amyu ni dan tu, dan dawng, rawt jat galu kaba, mungkan n htum dingsa, agrin nga lu na matu (Gaw sharawt) da sai. G.O.C Lahtaw Zau Seng, Zau Tu, Zau Dan, Jaw Bung, Lama La Ring hte Share ninghkring ni hpe tutnawng e hkungga jaw Baw gum nga ga law.

1963.11.15 ya hta mungkan n tsa e, Jinghpaw Wunpawng Amyu langai, Mungdan langai (De Gaw) da sai ngu ai masat mdingsat (Mungdan Dawng Hkawn) hpesharawt shagrin dat ai shani nan rai mali ai law. Dai majaw Wungpawng amyu sha ni myit, hkrum kahkyin gumdin let, Mungdan Dawng Hkawn a npu e (Hpawng ning ngai) nga ga law.

K.I.O, K.I.A Flag (Dawng Hkawn) N dai masum hpe jahten sharun, gumlau wa ai shinggan hpyen, kata hpyen ni hpe Amyu Sha ni yawng sai asak hte galai makawp maga sa wa ran a ga ai. Amyu Sha ni Dawng Hkawn kaga n lu ai hpe mung dum nga ga.

K.I.O Ningbaw gaw, Wunpawng Amyu Sha ni yawng a Ningbaw rai sai. Amyu Sha ni Ningbaw kaga n lu ai hpe mung dum nga ga. (Sara law yang dap di ai da!) Ningbaw law yang  ayai aya, dum bru dumbra byin wa ai hpe tsun ai re.

Amyu sha ni byin lai wa sai lam ni hpe n htang yu yu ga. K.I.O hta jan nna N.D.A (k), K.D.A, Lasang Awng Wah, Dang Gu Tang ngu ai Wuhpung wuhpawng majoi prang pru ai gaw, hkrit hpa kaba (Bya ayai wa ai Mawng Ana) hte bung nga sai. Grai wa rai na zawn zawn, Amyu shada sai garan, n-gun shayawm,. Ya gaw (Gwi mat, Wa mat) hkang pyi n mu mat sai n rai i? Hkrit ra ai lam ni nan re. Ja ja matsing daga Amyu hte Mungdan hpe hkye la na zawn zawn, Kade Waulai wa tim, lam yan n jaw ai majaw  jahtum e Wuhpung hka ai Dumsu tai  Sharaw e yawng hpe amya sha kau sai n rai i? Kade Myu Tsaw, Mung Tsaw myi tsun tsun, Sharaw kasha tai mat sai majaw Hpu nau lata mung n chye mat, shada da gap sat (Sha) ra nga saga ai. Dai zawn re hpe myu  tsaw, mung tsaw n nga ma ai.

Dai majaw ya k aw na htawm hpang de Jinghpaw Wunpawng Amyu sha ni a ginra hta (Hpung kaga pru wa, Ningbaw kaga pru wa) ai wuhpung ni hpe ja ja ning hkap mat wa ra  na re. (Mying, Hpung, Ningbaw) n bung mat sai kaw na gaw (Ning Mu) mung bung na n rai sai. Lai mat wa sai prat na zawn mang hkang sha pru na re. (Ashu daw mi, Anga daw mi) gaw  gara hku mung n mai pawng  na re hpe dum ga. Amyu Sha lam yan hta tsap mayu ai wa kadai mung, K.I.O, K.I.A a shingnip shingna n pu hta magam hpe rau jawm gun ga. Dai hpe ninghkap ai wa gaw (Byet, Latung) re. Dai hpe gaw Amyu Sha ni seng kau shaw kau ra na ga ai.

Moi Wuhpung kaga hpaw mat wa ai ni, gumrawng gumtawng tsun shaga, galaw lai wa masai. Nanhte K.I.O ni mu ai gaw kachyi sha, Anhte mu ai gaw grai kaba ai nga nna tsun lai wa masai. Raitimung jahtum e gaw K.I.O a shingnip shingna n pu e sha bai du wa ra ai gaw K.I.O a lam woi ning shawng ai gaw Jaw kaja, Dam lada, Jasat jasa n shut n shai ai hpe madi madun nga sai re.

MASIN MACHYU,
MANANG N LU = LADI MACHYU SHAN HKYING N SHA LU
TARA CHYE AI WA , TARA SHUT = SHANAN HPAI AI WA N HKUN LUT
HPU NAU MACHYU AI WA GAW PRAWN = CHYASAM MACHYU AI WA GAW YAWN

Uma Shagawng

7 comments:

Anonymous said...

Lahta na lam ni hpe anhte J. P wunpawng sha ni yawng chye na hkawn hkrang ra nga ga ai ngu madi shadaw dat nngai law. KNO hpegaw mungdan shinggan de anhte myusha lam yan a matu woi jasat nga AI KIO a ningrum ningtau hku nna mu mada timung kaga NDAK,KDA,DANGGU TANG,L.S.AWNGWA ZAWN re ai ni gaw tinang a TINGGYENG AKYU ARA A MATU J.P WUNPAWNG SHA NI a SHINGMA kaw yi galaw ,mam ting sha ai ni re ngu a dan sha mu chye da ga yaw. W.P.BRANG.

Anonymous said...

ndai du salang u sa wa tsun shadum hpaw hpyen dan ai lam ni gaw tsep kop teng ai lam ni re majaw grai madi shadaw ga ai ,k.n.o mung dawng hkawn shajan nlang yang kaja na kun,nrai yang k.i.o myu sha dawng hkawn mung madu jan dawng hkawn lu taw ai zawn rai na ra ai,myu sha ni mung baw sin nga sai,ngun madun poi kalaw shagu dawng hkawn mang hkang grai pru ai,k.n.o ni gaw shan hte dawng hkawn lang mayu anhte k.i.o ni gaw anhte myu sha dawng hkawn lang mayu rai shada gang hkat na shoi chyum wa wa re ai,bai nna ya ten hta myu sha myit hkrum kahkyin gum din lam grai ahkyak ai re majaw makam masham hpung lam hpe mung gin hka hpaw karan ai lam tsep kop n kalaw yang mai na re,(ga shadawn)U.S.A TEXAS kaw gaw hpung woi karan dat ai majaw ya myu sha myit hkrum lam yawng daw hka zang ayai mat nna, myu sha shada gep kap lam,myit hkrum lam nga na myu sha lawt lu lam,myu sha kalu kaba lam,hpa myu sha shawng lam mung nmai kalaw mat ai da,moi hpung ahka shi ai ten hta gaw grai myit hkrum let myu sha lam hta rau sha lahkrip ra ra rai rau mai ai wa ya gaw grai yak mat ai da,dai majaw anhte kara kaw mung ya ten hpung karan ai lam hka bra ai lam nkalaw ga ngu mayu ai.

la la shadau said...

um...uhpung uhpawng hte seng na chyawm gaw rai sa.raitim laika ka shara wa a lahta na gayan hpe yu yang panlung na matu sha gasat ai zawn nga ai.dai ni anhte myu sha ni bang kau dat ai arang gaw panlung sha n ga mat sai.panlung a matu sha rai yang gaw anhte myu sha ni hkrai si hkam na gasat taw n ra na re.UNFC ni gasat mu ga.ya dai ni anhte gasat ai majan ndai gaw aungdawm j.w mungdan a matu she rai ra na re.wunpawng mungdan dawng hkawn hte myutsaw share shagan yawng hpe hkunga jaw dat ai.

Anonymous said...

Lahta de na comment yawng wa hkrak nga ai .Lai ka ka ai salang wa n dai zawn law law mara ya rit. Ya na ram ma ni na chye lu na matu mai ging ai lam yawdng tang madun ya rit .Ram ma ni yawng chyena wa na re. lahta na comment no 2 tsun ai hpe madat yu yang dai ni anhte jinghpaw wunhpawng sha ni gaw yesu christu a hkam sharang ai lam n nga ai sha christain tai taw nga ai ni rai nga ai hpe mu lu ai . Jing hpaw shada mai gan ga e du hkawm nna tinang buga kaw byin ai nhtuk hkat ai lam ni (hpung lam) ni hpe n dai USA kaw du nga ai ten gaw hpung lam bai garan gin hka ai gaw mala la myit n sut ai hte kaya kahpa bungli ni rai nga ai. Panglai lamuk dara ni rap nna n dai hkan de du wa ai ten tinang buga masha ni yawng hkrum zup nna grai pyaw ngawn ai hte woi zin lum la na hpe woi shabra ai lam gaw Ningbaw galaw ai wa myit madang grai naw kaji nga ai hte n dai USA kaw du nna myi hpaw na hpaw rai na malai myi di chyip naw rai nga ai majaw mung rai na re.An hte jinghpaw ni woi awn ai Ningdbaw ni lam n mai shut ai hte hkan nang ai hpung masha ni mung shada da manawn masham n rawng ai sha hpung woi ai ni hpe sara n galaw ai sha woi awn ai wa a hpang myit hkrum ai hte rau hkam sharang tsaw ra let hkawm sa ra nga ai. Hpung sara wa myit n su ai rai yang mung hpung masha ni shadum la hpung masha myit n su yang mung hpung sara lit la shada shadum la nna galaw sa wa ai gaw jaw na re u hpung hka ai gaw n gun yawm ai.Hpung sara wa hpe shadum la hpung masha shada hkam sharang la hkat myit hpe shagrit ksharem let atsawm bawng ban la ga.An hte hpung masha ni gaw hpung sadra hpe hkung ga na malai hpung sara hpe madaw dung u rawt u nga mayu ai gaw moi kaw na wa rai nga ai. Hpung sara hpe mung hkungga ga hpung masha hpe mung tsaw ra ga.Hka bra a yai ai gaw myit masa naw hkalung ai majaw rai nga ai. Dawng hkawn a lam gaw kio dawng hkawn langai sha rai ra ai.Kio dawng hkawn hpe galoi mung hkung ga ai dai n pu e sha yawng nga ra ai. galoi mung tsaw ra hkung ga ai yawng a dawng hkawn rai ra ai.Ya ten gaw dawng hkawn langai sha rai sai ngu chye lu ai langai a n pu e yawng tsaw ra myit hkrum na matu k n o ni mung n dau sai re ai .K n o dawng hkawn gaw kno party a dawng hkawn re ngu chye na ai Shawa n gun madun ai zawn re hkan gaw kio dawng hkawn sha lang ga dai n rai yang mu ai ni yu ai mungdan masha ni gaw anhte jinghpaw latsup mi wa shawa n gun madun ai kaw pyi myit nhkrum ai lam mu nna gaya gahpa myen wa hpe lahpawk dum shangun ai sha rai nga ai.SHAWA N GUN MADUN RA AHKYAK AI KAW dawdng hkawn lang yang KIO dawng hkawn rai yang yawng a matu kaja dik na re. An hte jinghpaw wunhpawng sha ni nau chye dum ai myit gumrawng ai myit a malai shagrit sharem tsaw ra hkung ga ai lam hpe htap htuk ai hku jai lang yang yawng ngwi pyaw lu na re.

Anonymous said...

KIO Dawng Hkawn n re,, Myusha Dawng Hkawn she re,, Dai majaw N-Htu Chyik Chyai Dawng Hkawn GOC Lahtaw Zau Seng Hkungga Jaw wa sai Dawng Hkawn hpe Yawng Jai lang Hkungga jaw nna Jai lang wa ra sai re,, KNO Gaw ya KIO hte Langai sha tai wa sai,UKA hpe Mung KIA kaw hpawm dat sai,N dai U hpung 2 hpe jahpai nna Kai htum n kap Kailang n kap re nna Nga taw ai ni e,Daini gaw KIO n lu galaw ai shinggan de na Bungli gaw KNO galaw wa na hta yawng shang lawm sa wa ga,KNO mung KIO hte galoi mung tatut bungli galaw sa wa ra na re, Ningbaw Kaba 1 sha nga ai ngu ai hpe KNO ningbaw wa nan Sahpawng hta tsun ngut sai re,KIO ningbaw kaba gaw Myusha yawng a ningbaw kaba rai sai,Dai hpe KNO mung hkap la da chyalu re, Dai majaw Myusha Awmdawm lu na matu hta e kata de KIO kaw yawng shang galaw,Shinggan de KNO kaw yawng shang galaw sa wa ga,Shingan kaw e KIO ngu nna shamu n manu ai majaw KNO hpaw wa ai hte maren Ya kawn KNO malawm ni hte KIO malawm ni yawng gaw ra ai bungli hta Dawng hkawn 1 ,Ninggawn mungmasa Awmdawm hkrunlam 1 hte Ningbaw Kaba 1 a matsun hta lahkrip ra ra shakut sa wa ga ngu yawng hpe saw shaga dat ai,,MLZ

Anonymous said...

Comment 5 jaw dik sai yawng 1 sha Di myitmang hkrum shakut ga. Dai nhtu lahkawng a n pu langai sha rai sai.kno kio hpaji rawng ning hkring ni hpe hkung ga jaw ai.

Unknown said...

Myusha Dawnghkawn Labau hpe ka mara ya rit.

Post a Comment