Machyi nga ai wa hpe tsi shamai la lu na matu shawng nnan shi hta kaning re ai ana ahkya rawng nga ai hpe chye hkra jep sagawn ra ai zawn, satan wa gaw anhte Wunpawng Myusha ni hpe hpa majaw shamyit wa nga ai a npawt nhpang chye lu na matu azin ayang sagawn yu ga.
Myen ni a shingdu lam maumwi mausa hpe hkaja yu ai shaloi, prat 4 ginhka tawn ai hpe mu lu ai. (1) Anoratha prat, (2) Bayinnawng prat, (3) Alongphaya prat, (4) Shanglawt lu ai shani kaw na dai ni du hkra na prat ni rai nga ai. Prat 1-3 gaw-gap ai kaw Myen ni gaw lawu ga na bum nga masha ni a ginra ni hpe zing la nna masha ni hpe gaw Myen ni ra sharawng ai hku asung jashawn wa masai. Raitim dai bum nga masha ni a lam gaw shanhte a maumwi mausa kaw ntsun shalawm ai sha, Myen ni ram nna gaw-gap wa lu ai hpe sha shadan shadawng wa masai.
LARAM AI WUNPAWNG MYUSHA NI A LAM
1. 1885 ning kaw British ni Myenmung ting hpe zing la ai hpang, bum nga masha ni a ginra ni hpe matut zing bang wa ai shaloi Wunpawng Myusha ni gaw British hpe 30 ning grup yin laja lana hkap gasat ai.
2. Mungkan majan (I) kaw magrau grang let British hpyen hpung ni hte rau sinna mungdan hkan gasat hkawm wa sai.
3. Myen ni woi shang wa ai Japan ni gaw British ni hpe Myenmung kaw na gasat shapraw kau sai raitim, Wunpawng Myusha ni gaw Japan ni hpe htunghpau sinat hte hkap gasat shingdang tawn lu ai hpe mu ma yang, British hte American ni gaw India kaw nna Myenmung de bai shang wa nna Wunpawng myusha ni hpe hpyen hpaji loi li sharin ya nhtawm jak sinat ni jaw dat ai hte Japan ni hpe Myenmung kaw na gawt shapraw kau lu sai.
4. Shing re ai laram a majaw Myen hte bum nga masha ni yawng kalang ta shanglawt lu na matu Gen. Aung San gaw mungmasa lam yan hku nna Wunpawng Myusha ni hpe garum hpyi ai majaw Panglong myit hkrum laika kaw rawng ai hte maren, shadik shatup ya sai.
5. Myenmung shanglawt lu ai hte lawu ga hkan e gasu wa ai Myen Communist hpung ni hpe shamyit ya na matu Myen asuya hpyi lajin ai hte maren, Jinghpaw dap ni e atsai awai shagrawt kau ya sai.
6. Myenmung ting hpe bum nga masha rawt malan hpung ni zing la nna Yangon sha ngam sai ten hta U Nu hpe “Yangon asuya” nga nna jawm jahpyak shamying hkrum nga nu ai. Shing re ai ten hta Jinghpaw dap hpe U Nu asuya hpyi lajin ai majaw 3 ya laman Myen asuya hpe hkye la ya sai. Dai ten hta British asuya npu kaw Jinghpaw hpyen dap 5 hpaw tawn ai rai nna, Myenmung shanglawt lu ai shaloi Myen asuya a hpyen dap de gale wa masai.
Shing rai Wunpawng Myusha in gaw Myen asuya hpe mungmasa, hpyen masa hku kade lang hkye la ai hpe chyeju dum na malai, na chying hkrit wa masai.
Pajau Pan
Myen ni a shingdu lam maumwi mausa hpe hkaja yu ai shaloi, prat 4 ginhka tawn ai hpe mu lu ai. (1) Anoratha prat, (2) Bayinnawng prat, (3) Alongphaya prat, (4) Shanglawt lu ai shani kaw na dai ni du hkra na prat ni rai nga ai. Prat 1-3 gaw-gap ai kaw Myen ni gaw lawu ga na bum nga masha ni a ginra ni hpe zing la nna masha ni hpe gaw Myen ni ra sharawng ai hku asung jashawn wa masai. Raitim dai bum nga masha ni a lam gaw shanhte a maumwi mausa kaw ntsun shalawm ai sha, Myen ni ram nna gaw-gap wa lu ai hpe sha shadan shadawng wa masai.
LARAM AI WUNPAWNG MYUSHA NI A LAM
1. 1885 ning kaw British ni Myenmung ting hpe zing la ai hpang, bum nga masha ni a ginra ni hpe matut zing bang wa ai shaloi Wunpawng Myusha ni gaw British hpe 30 ning grup yin laja lana hkap gasat ai.
2. Mungkan majan (I) kaw magrau grang let British hpyen hpung ni hte rau sinna mungdan hkan gasat hkawm wa sai.
3. Myen ni woi shang wa ai Japan ni gaw British ni hpe Myenmung kaw na gasat shapraw kau sai raitim, Wunpawng Myusha ni gaw Japan ni hpe htunghpau sinat hte hkap gasat shingdang tawn lu ai hpe mu ma yang, British hte American ni gaw India kaw nna Myenmung de bai shang wa nna Wunpawng myusha ni hpe hpyen hpaji loi li sharin ya nhtawm jak sinat ni jaw dat ai hte Japan ni hpe Myenmung kaw na gawt shapraw kau lu sai.
4. Shing re ai laram a majaw Myen hte bum nga masha ni yawng kalang ta shanglawt lu na matu Gen. Aung San gaw mungmasa lam yan hku nna Wunpawng Myusha ni hpe garum hpyi ai majaw Panglong myit hkrum laika kaw rawng ai hte maren, shadik shatup ya sai.
5. Myenmung shanglawt lu ai hte lawu ga hkan e gasu wa ai Myen Communist hpung ni hpe shamyit ya na matu Myen asuya hpyi lajin ai hte maren, Jinghpaw dap ni e atsai awai shagrawt kau ya sai.
6. Myenmung ting hpe bum nga masha rawt malan hpung ni zing la nna Yangon sha ngam sai ten hta U Nu hpe “Yangon asuya” nga nna jawm jahpyak shamying hkrum nga nu ai. Shing re ai ten hta Jinghpaw dap hpe U Nu asuya hpyi lajin ai majaw 3 ya laman Myen asuya hpe hkye la ya sai. Dai ten hta British asuya npu kaw Jinghpaw hpyen dap 5 hpaw tawn ai rai nna, Myenmung shanglawt lu ai shaloi Myen asuya a hpyen dap de gale wa masai.
Shing rai Wunpawng Myusha in gaw Myen asuya hpe mungmasa, hpyen masa hku kade lang hkye la ai hpe chyeju dum na malai, na chying hkrit wa masai.
Pajau Pan
0 comments:
Post a Comment